تداوم حمله به یمن؛ بازطراحی راهبرد عربستان

به گزارش جارپرس به نقل از ایرنا ، نزدیک به یک هفته از اعلام پایان عملیات موسوم به «توفان قاطع» در یمن می گذرد اما عربستان سعودی همچنان به حمله های هوایی، دریایی و زمینی (در برخی بخش ها) و محاصره این کشور ادامه می دهد.

آغاز دوباره حمله ها فقط چند ساعت پس از اعلام پایان عملیات یاد شده به وقوع پیوست و طی آن جنگنده های سعودی برخی مناطق جنوبی و مرکزی یمن را هدف قرار دادند و بمباران پراکنده شهرها طی روزهای گذشته همچنان ادامه داشته است.

در آخرین دور از این حمله ها، ششم اردیبهشت ماه جنگنده های سعودی مناطقی از شهر «صنعا» پایتخت یمن، را بمباران کردند. کشتی های جنگی عربستان نیز با استقرار در دریای سرخ و خلیج عدن، یمن را محاصره دریایی کرده اند و افزون بر جلوگیری از رسیدن کمک های بشردوستانه، برخی مناطق نزدیک بندر عدن را هدف قرار می دهند.

پرسشی که در این میان به ذهن می رسد این است که هدف عربستان از تداوم حمله ها به یمن (با وجود اعلام پایان عملیات توفان قاطع) چیست؟

پاسخ به این پرسش از یک سو به بررسی همه جانبه دلایل اقدام عربستان در حمله به یمن و از سوی دیگر اهداف اعلام پایان مرحله نخست عملیات نیازمند است.

با کنار هم قرار دادن چند نکته که می تواند بخشی از یک سناریو (نمایشنامه)ی کلان باشد، به نظر می رسد عربستان در پی بازطراحی راهبرد خود در یمن است که مرحله به مرحله آن را پیش می برد و تلاش دارد در سایه برخی اقدام های نمایشی اهداف واقعی و پشت پرده خود در یمن را پنهان کند.

پیش از پرداختن به هر امری باید به این نکته اشاره شود که از همان ساعتی که «احمد العسیری» سخنگوی ائتلاف سعودی، پایان عملیات توفان قاطع و آغاز عملیات «بازیابی امید» را اعلام کرد، سخنگوی کمیته مردمی انصارالله به روشنی اعلام کرد این امر به معنای پایان حمله عربستان به یمن نخواهد بود بنابر این آتش بسی هر چند یک طرفه رخ نداده است.

هرگونه پایان عملیات نظامی و اعلام آتش بس در هر جنگ باید مورد توافق هر ۲ سوی جنگ باشد و تا زمانی که طرف ها بر سر اصول آتش بس توافق نکنند نمی توان انتظار داشت چنین اقدامی پایدار بماند.

به همین دلیل، اقدام عربستان در اعلام رسمی پایان عملیات توفان قاطع از همان آغاز نوعی سیاست فرار به جلو به دلیل افزایش فشارهای بین المللی و انتقاد افکار عمومی بود.

این در حالی است که نیروهای کمیته مردمی انصارالله اعلام کرده اند تا زمانی که عربستان به طور کامل از دخالت در امور داخلی یمن و حمله به این کشور دست نکشد، با این کشور وارد گفت و گو نخواهند شد.

به نظر می رسد یکی از اهداف عربستان از اعلان پایان عملیات که در آغاز معنای آتش بس از آن برداشت می شد، معرفی انصارالله به عنوان مسوول نقض آتش بس بود تا از این راه، حمله خود به یمن را مشروعیت بخشد.

بنابراین اگر چنین پیش فرضی را بپذیریم، با برجسته کردن چند نکته می توان به هدف کلان عربستان از تداوم حمله ها به یمن پی برد.

۱- نخستین نکته ای که در این چارچوب باید مورد توجه قرار گیرد همان است که در بالا به آن اشاره شد؛ اعلام رسمی پایان عملیات توفان قاطع از سوی عربستان نوعی «فرار به جلو» بود تا انصارالله را مسوول نقض آتش بسی بداند که به ظاهر عربستان بر طرف دیگر تحمیل کرده است.

هدف عربستان این بود که یکی از بزرگ ترین نقاط ضعف ائتلاف منطقه ای خود (یعنی فقدان مشروعیت بین المللی و مردمی در حمله به یمن) را به شیوه انداختن مسوولیت بر دوش انصارالله برطرف کند.

۲- نکته دوم و مهمتر این است که به نظر می رسد اعلام پایان عملیات نوعی بازبینی در راهبرد حمله به یمن باشد.

در این چارچوب، عربستان با اعلام پایان نخستین مرحله عملیات، افزون بر نشان دادن کمیته مردمی انصارالله به عنوان عامل ادامه جنگ تلاش دارد با بازبینی در راهبرد نظامی خود، حمله به یمن را هوشمندسازی کند. اگر به راهبرد عربستان در محاصره دریایی، هوایی و زمینی یمن و همزمان، حمله های هوشمند و نقطه ای به این کشور نگاه کنیم چنین راهبردی بهتر درک می شود.

۳- در ادامه باید به ناکامی عربستان در رهبری ائتلاف منطقه ای اشاره داشت.

عربستان در آغاز می خواست یک ائتلاف منطقه ای برای حمله به یمن ایجاد کند اما حتی نتوانست اجماع کامل کشورهای حاشیه خلیج فارس را به دست آورد (بیطرفی عمان). همچنین ریاض نتوانست ائتلاف ادعا شده را تا آخر با خود همراه نگه دارد زیرا پاکستان و مصر از شرکت فعال در این ائتلاف خودداری کردند؛ همچنین بیش از ۷۰ درصد بمباران یمن به وسیله جنگنده های سعودی انجام می گیرد.

به همین دلیل به نظر می رسد یکی از اهداف اعلام پایان عملیات توفان قاطع نوعی بازطراحی راهبرد عربستان در یمن است؛ به گونه ای که بر کمک همپیمانان ظاهری اتکای کمتری شود.

۴- بر همین پایه پیگیری راهبردی هوشمند که چابک تر شدن نیروها را باعث می شود، چهارمین نکته ای است که باید در سناریو تازه عربستان در حمله به یمن به آن اشاره داشت.

عربستان به سبب ناکامی در عقب راندن نیروهای مردمی انصارالله، مخالفت افکار عمومی و ناتوانی در همراه کردن همه نیروهای هم پیمان، چاره ای جز هوشمندسازی راهبرد خود ندارد. در چنین راهبردی، چابک سازی نیروها و حمله های حساب شده همراه با محاصره زمینی، دریایی و هوایی در دستور کار قرار می گیرد.

۵- هزینه بالای حمله به یمن و کشتار انسان های بیگناه، پنجمین نکته ای است که عربستان باید برای بازطراحی راهبرد نظامی خود در یمن و هوشمندسازی و چابک سازی این راهبرد مورد توجه قرار دهد.

هزینه بالا و دستاورد اندک، فشارها را برای پایان دادن به عملیات توفان قاطع افزایش می داد.

بنابراین عربستان سعودی طی تحولات تازه یک راهبرد کلان دنبال می کند که هدف پایانی آن تسلط سیاسی بر یمن و در پایان، پیوست این کشور به شورای همکاری خلیج فارس برای حفظ نفوذ ریاض در صنعا است. به این منظور، عربستان سناریوهای گوناگونی را طراحی کرده است که پس از ناکامی یکی، دیگری را عملیاتی و دنبال می کند.

به نظر می رسد عربستان از همان آغاز نیز در پی پایان تجاوز به یمن نبود زیرا تنها راه اعمال اقتدار بر همسایه جنوبی را از دست می داد اما ناکامی عملیات طوفان قاطع در دستیابی به اهداف سیاسی- نظامی باعث شد عربستان به عملیاتی کردن سناریوهای دیگر دست بزند.

به همین دلیل است که با وجود اعلام پایان عملیات توفان قاطع، حمله های عربستان به یمن همچنان ادامه دارد.