تبر رسمی بر هزار ساله های بهشهر نشست

همین یک هفته پیش بود که درخت هزار و یکصد ساله بلوط امامزاده شیخ نور همراه با ۴ درخت دیگر که گفته می شود قدمتی بیشتر از ۷۰۰ سال داشتند، با مجوز منابع طبیعی بهشهر قطع شد.

روستای پچت از توابع بخش یانسر شهرستان بهشهر است و به رغم داشتن فاصله ۸۵ کیلومتری تا مرکز شهرستان، به دلیل مرقد شیخ نور از نوادگان امام موسی کاظم (ع) ، دارای شهرتی بیشتر از دیگر روستاهای منطقه است .

محوطه مرقد امام زاده شیخ نور و گورستان پچت که در تپه ای مشرف به روستا قرار دارند ، بر خلاف دیگر مناطق حاشیه روستا ، مملو از درختان کهنسالی است که برخی گونه های این درختان مانند سرخدار ، از گونه های حمایت شده و در خطر انقراض به شمار می رود .

سیده بتول یخکشی و همسرش سید فضل الله سعدپور که به نوعی مسوولیت تولیت این امام زاده را از اجدادشان به ارث برده اند و اکنون خادم محسوب می شوند ، از مدافعان قطع این درختان هستند .

به گفته خانم یخکشی این درختان به دلیل عمر زیاد ، دچار فرسودگی فراوان شده بودند و احتمال شکسته شدن شاخه های آن با وزش باد شدید و وارد شدن خسارت به ساختمان امام زاده و یا مردم وجود داشت .

وی با تاکید بر اضطراری بودن قطع این درختان می گوید : کارشناسان منابع طبیعی ، علاوه بر ۵ درختی که مجبور به قطع آن شدیم ، چند درخت دیگر را نیز به دلیل فرسودگی فراوان قابل قطع شدن تشخیص دادند اما راضی به بریدن و قطع آنها نشدیم .

ˈ سید فضل الله سعدپورˈ که خدمت به این امام زاده از اجدادش به او رسیده است نیز می گوید : این امام زاده در ایام مختلف سال به خصوص در فصول بهار و تابستان ، میزبان مسافران زیادی از نقاط مختلف است که در سایه این درختان استراحت می کنند .

به گفته سعدپور که خود را محافظ درختان این محوطه نیز می داند مسافران و زائران امام زاده همواره برای درست کردن غذا ، احتیاج به چوب دارند و برخی از آن ها اقدام به قطع شاخه های درختان این محوطه می کنند که به همین دلیل ، برخوردهای زیادی با این افراد داشته ایم .

سعدپور می گوید اگر رغبتی به حفظ این درختان نداشتیم ، می توانستیم به دلیل دور بودن امام زاده از مراکز جمعیتی و خلوت بود منطقه در فصل زمستان به راحتی و در خفا اقدام به قطع این درختان کنیم ، اما علاقمندی فراوان به حفظ و نگهداری آن ها این اجازه را بما نمی داد .

خادم امام زاده شیخ نور روستای پچت یکی دیگر از دلایل قطع این درختان را برنامه ریزی برای گسترش فضا و محوطه اطراف بقعه امام زاده و ایجاد بنای جدید در این محوطه دانسته و می گوید که وجود این درختان ، اجرای طرح گسترش ساختمان این بقعه متبرکه را با مشکل مواجه می کرد .

به گفته سعد پور تنه این درختان به شخصی فروخته شده و قرار است مبلغ حاصله ، صرف هزینه های امام زاده شود .

رییس اداره منابع طبیعی بهشهر که هنوز اطلاع چندانی از این حادثه ندارد در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در مورد چند و چون واقعه و عمر این درختان گفت : اطلاع دقیقی از سن این درختان ندارم و به زودی و با حضور در این امام زاده ، نتیجه بررسی های خود را اعلام می کنیم .

این در حالی است که چند تن از پیران ساکن روستای پچت ، سن این درختان را بیش از یازده قرن اعلام کردند .

رییس اداره منابع طبیعی بهشهر همچنین اظهار کرد: درخت بلوط قطع شده در محوطه این امام زاده ، به گفته شاهدان و کارشناسان ، پوسیده بود و به دلیل احتمال شکسته شدن شاخه ها ، با قطع آن موافقت شد .

ˈ مسعود حبیبی ˈ اظهار کرد : حداکثر عمر مفید درخت بلوط ، هزار سال است و پس از آن ، این گونه درختان به سمت فرسودگی و پوسیدگی می روند و قطع آن ها اشکال فنی و کارشناسی ندارد .

تخمین عمر حداکثر هزار ساله برای درخت بلوط توسط رییس اداره منابع طبیعی بهشهر در حالی است که به گفته کارشناسان ، این درختان می توانند تا دو هزار سال نیز عمر مفید داشته باشد .

به رغم بی توجهی مسوولان به حفظ این گونه های ارزشمند ، علاوه بر آنکه این گونه درختان کهنسال جزو مهمترین ذخایر ژنتیکی گیاهی به شمار می روند ، بطور جدی مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی و علاقه مندان به طبیعت نیز قرار دارند.

مشکل اینجاست که متاسفانه مسوولان دست اندرکار منابع طبیعی شهرستان بهشهر ، علاوه بر بی توجهی به حفظ این گونه های ارزشمند ، اطلاع دقیق نیز از تعداد درختان مشابهی که دارای قدمتی بیشتر از هزار سال است ندارند و اصولا برنامه ای برای شناسایی این گونه درختان ارزشمند وجود ندارد .

رییس اداره منابع طبیعی بهشهر خود از نقیصه ای می گوید که تاکنون بررسی کارشناسی در مورد تعداد درختانی که سن آن ها ممکن است بیشتر از هزار سال باشد انجام نشده است .

در عین حال این مسوول با کم اهمیت شمردن این موضوع ، می گوید درختانی که به دلیل فرسودگی قطع شده اند ، گونه نادر و کمیابی نیستند و مشابه آن در نقاط مختلف مشاهده می شود و نباید این اقدام را بیش از اندازه بزرگ کرد و مورد توجه قرار داد .

وی در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر لزوم محصور کردن درخت بلوط و جلوگیری از قطع آن نیز می گوید : اگر چه قطع درختان ، اتفاق جدیدی نیست اما هزینه فراوان اجرای طرح های حفاظتی و نداشتن توجیه اجرایی و اقتصادی ، مانع اصلی اجرای چنین طرح هایی است .

کار گزارش و عکسبرداری از درختان هزار ساله افتاده برزمین سرد امامزاده به پایان رسیده است اما حمید آقا و دامادش هنوز مشغول حمل تنه های این درختان هستند ؛ کاری که به نظر نمی رسد به این زودی ها تمام شود .

بخشی از تاریخ بیش از هزار ساله این روستای کوچک و کم جمعیت با تبرهایی که گویی صدایش دیگر به گوش هیچ کس نمی رسد ، به فراموشی سپرده شد .