روند کاهش آزادی رسانه ها در جهان

به گزارش جارپرس به نقل از ایرنا ، نتایج نظرسنجی سال ۲۰۱۳ موسسه گالوپ طی گزارشی در روز دوم ماه می گذشته( ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۳) بر روی تارنمای این موسسه قرار گرفت. گالوپ هر سال به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه (سوم ماه می برابر با ۱۳ اردیبهشت) از سال ۲۰۱۰ میلادی تا کنون به نظرسنجی در مورد میزان آزادی رسانه ها در بیش از ۱۳۰ کشور اقدام کرده است. نظرسنجی تازه ی گالوپ به ۲ صورت تلفنی و حضوری در بیش از ۱۳۰ کشور دنیا با نمونه آماری ۱۰۰۰ تن از هر کشور به صورت تصادفی انجام شده است.

بر مبنای گزارش موسسه ی یاد شده، ۶۳ درصد افراد شرکت کننده در نظرسنجی معتقدند رسانه های کشورشان آزادی کامل ندارند و این رقم در زمینه آزادی رسانه ای بدترین آمار از سال ۲۰۱۰ تا کنون است. بر پایه نتایج نظرسنجی سال ۲۰۱۰ میلادی، ۲۳ درصد مردم به آزاد نبودن رسانه های کشورشان معتقد بودند.

در این نظرسنجی از مخاطبان پرسیده شد « آیا رسانه های کشور شما از آزادی مطلوبی برخوردارند؟» که مخاطب در پاسخ می بایست یکی از ۳ گزینه بلی، خیر یا نمی دانم را انتخاب کند.

** نتایج یکسان گالوپ و خانه ی آزادی

هم زمان با انتشار نتایج نظرسنجی گالوپ، گزارش سازمان ˈفریدم هاوسˈ ( خانه آزادی ) منتشر شد که نتایج آن نیز از کاهش آزادی رسانه های دنیا در سال ۲۰۱۳ میلادی خبر می دهد.

«کارین کارلکار» مدیر اجرایی طرح (پروژه) ۲۰۱۴ سازمان فریدم هاوس معتقد است که در سال ۲۰۱۳ میلادی حمله های زیادی علیه خبرنگاران و رسانه های داخلی و خارجی در سراسر جهان صورت گرفته است. همچنین وی پیش بینی کرده که در سال ۲۰۱۴ میلادی نیز همانند سال گذشته شاهد کاهش آزادی رسانه ها در سراسر دنیا خواهیم بود.

«فریدم هاوس» یک سازمان غیر دولتی (NGO) واقع در واشنگتن آمریکا است که در زمینه آزادی سیاسی، حقوق بشر و مردم سالاری (دموکراسی) در سراسر دنیا کار می کند و در سال ۱۹۴۱ به وسیله ی «وندل ویکی و النور روزولت» تاسیس شد.

نحوه ارزیابی این سازمان از میزان آزادی مطبوعات و رسانه های کشورهای مختلف در نوع خود قابل توجه است. خانه ی آزادی به صورت مستقل میزان آزادی سیاسی، حقوقی و اقتصادی کشورهای مختلف را تخمین می زند تا با ارزیابی این ۳ ملاک و شاخص، به سطح و میزان آزادی رسانه های کشورهای جهان دست یابد. فریدم هاوس به هرکشوری بر اساس ارزیابی ۳ ملاکی که ذکر شد امتیاز می دهد و کشور ها را از لحاظ آزادی رسانه به ۳ دسته ی «آزاد، تا حدی آزاد و غیر آزاد» تقسیم می کند.

** کنگو و چاد؛ دشمنان آزادی رسانه

بر پایه نتایج ارزیابی سازمان فریدم هاوس، جمهوری دموکراتیک کنگو و چاد کمترین میزان آزادی رسانه را در کشورشان دارند. دراین ۲ کشور به طور میانگین از بین ۵ نفر، کمتر از ۱ نفر معتقد به آزادی رسانه در کشورش است. در کشورهای گابن، سوریه، بلاروس و آنگولا از هر ۴ نفر، ۱ نفر به آزادی رسانه در کشورش اعتقاد دارد. در واقع این کشورها پس از کنگو و چاد ضعیف ترین آمار را در این بخش دارند.

نتایج میزان آزادی رسانه ها در کشورهای جمهوری دموکراتیک کنگو، چاد، گابن، سوریه، بلاروس، آنگولا، زیمباوه، اتیوپی، فلسطین و هندوراس در نظرسنجی گالوپ نیز همین روند را نشان می دهد.

** هلند؛ بهشت رسانه ها

مردم ساکن در کشورهای اروپایی، کانادا و آمریکا بیش از هرجای دیگری معتقدند که رسانه ها در کشورشان آزاد هستند.

در سال ۲۰۱۲ میلادی ۶۷ درصد مردم یونان به آزادی رسانه ها در کشورشان اعتقاد داشتند که این رقم در سال ۲۰۱۳ با کاهشی محسوس به ۴۷ درصد رسید. این میزان بیشترین کاهش در میان کشورهای دنیا است.

مردم هلند با ۹۵ درصد بیشترین نگرش مثبت را نسبت به آزادی رسانه ها در کشورشان دارند. فنلاند با ۹۴ درصد، آلمان با ۹۳ درصد و دانمارک با ۹۲ درصد در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.

مردم کشورهای سوئد و انگلیس هر کدام با ۹۱ درصد آرا بیان کردند که کشورشان آزادترین کشور از لحاظ آزادی رسانه است.

نکته قابل توجه نتایج به دست آمده در مورد کشور سنگال است. بر پایه ی نظرسنجی گالوپ این کشور با ۹۰ درصد پاسخ مثبت جزو برترین کشورها در حوزه آزادی رسانه است اما بر اساس تحقیقات فریدم هاوس، سنگال جزو کشورهای تا حدودی آزاد و نه کامل آزاد به شمار می رود.

نتایج به دست آمده از این نظرسنجی، بیانگر بسته و محدودتر شدن فضای رسانه ای در سال ۲۰۱۳ میلادی در سراسر جهان است. همچنین به سقوط دو رقمی آزادی رسانه ها در شماری از کشورها اشاره دارد. این روند می تواند زنگ خطر برای سرمایه گذاران و مسوولان حوزه رسانه در سراسر دنیا را به صدا در آورد چرا که از طرف مردم به بی توجهی و دروغگویی متهم می شوند و مخاطبان خود را از دست می دهند.