هزینه های نظامی جنوب شرق آسیا و مسیر توسعه اقتصادی آ.سه.آن

به گزارش جارپرس به نقل از ایرنا، بخشی از این قبیل تهدیدها را می توان در فعالیت گروه های تروریستی و افراط گرایانی دانست که سابقه فعالیت آنها از دهه ها پیش وجود داشته و امروزه نیز در قالب فعالیت های تروریستی، استقلال طلبانه، آدم ربایی، سرقت دریایی و یا ادعای مالکیت بخشی از خاک یا دریا توجه نظامی هر یک از کشورهای منطقه را به خود معطوف کرده است.
این تهدیدها باعث شده است هر یک از اعضای اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آ.سه.آن) روند خاصی را در مسیر هزینه های نظامی در پیش گیرند. ‘اشتیانوک’ بنیانگذار مرکز تحقیقاتی گروه متفاوت که در هند، چین، سنگاپور و آمریکا فعالیت دارد، معتقد است که افزایش توسعه در این کشورها در معادله ای مشابه با سایر نقاط جهان با افزایش هزینه نظامی ارتباط مستقیم دارد.
تارنمای روزنامه ‘مانیلا تایمز’ روز سه شنبه در این ارتباط نوشت: در بین کشورهای جنوب شرقی آسیا، هزینه های نظامی سنگاپور ۱۰ میلیارد دلار، اندونزی هشت میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار، تایلند و ویتنام پنج تا ۶ میلیارد دلار، و مالزی و فیلیپین نیز چهار میلیارد دلار درنظر گرفته شده است که بیشترین هزینه های نظامی منطقه می باشد.
اما از نظر درآمد سرانه ای که این کشورها به امور نظامی اختصاص می دهند، وضعیت کشورهای منطقه به گونه ای دیگر است. سنگاپور با یک هزار و ۷۵۰ دلار و برونئی با ۹۴۰ دلار دو کشور نخست منطقه آ.سه.آن از این نظر هستند و پس از آن نیز مالزی با ۱۳۶ دلار، ویتنام ۵۳ دلار، فیلیپین ۳۸ دلار و اندونزی ۳۱ دلار از درآمد سرانه جمعیت خود را به امور نظامی اختصاص می دهند.
‘اشتیانوک’ در مقاله خود آورده است که اگر درآمد سرانه هر فرد افزایش یابد، پیش بینی می شود بودجه نظامی نیز افزایش یابد و بالعکس٫ در یک دهه گذشته درآمد سرانه هر فرد در سنگاپور ۴٫۲ درصد افزایش داشته، اما هزینه نظامی سرعت بیشتری داشته است. در برونئی، وضعیت به گونه ای دیگر بود و در حالی که درآمد سرانه هر فرد تنها با چهار دهم درصد رشد مواجه بود، اما هزینه های نظامی ۲٫۸ درصد افزایش یافت.
در نقطه مقابل، جایی است که افزایش درآمد سرانه نسبت به هزینه های نظامی برتری دارند و توسعه اقتصادی بر توسعه نظامی در این بین ارجحیت می یابد. نمونه این قبیل شرایط را می توان در کشورهای مالزی، لائوس و میانمار مشاهده کرد.
از سوی دیگر، حالت برعکس این شرایط نیز که علاوه بر سنگاپور و برونئی در دهه گذشته در کامبوج، اندونزی و فیلیپین رخ داده، سرانه هزینه نظامی بیش از درآمد سرانه هر فرد است.
‘اشتیانوک’ معتقد است در حالی که گفتمان نظامی نشان دهنده کاهش سرانه هزینه بخش نظامی است، اما واقعیت های موجود هم در سطح جهانی و هم در سطح منطقه جنوب شرق آسیا تا حدودی متفاوت است.
گفتمان رایج نشان می دهد چین در حال افزایش هزینه های نظامی خود است، اما غرب نیازهای دفاعی خود را مورد بی توجهی قرار داده است. براساس نتایج تحقیقات ‘سیپری’، در دهه گذشته هزینه های نظامی در چین و روسیه به ترتیب ۱۱ و ۸۷ درصد افزایش یافته، در حالی که این هزینه ها در آمریکا پنج درصد کاهش داشته است.
اما با این وجود همچنان آمریکا با ۶۱۱ میلیارد دلار، چین ۲۱۵ میلیارد دلار، روسیه ۶۹ میلیارد دلار و پس از آن نیز کشورهای عربستان، هند، اقتصادهای اصلی اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی اصلی ترین هزینه کنندگان نظامی محسوب می شوند.
‘اشتیانوک’ افزوده است: این کشورها در مجموع سه چهارم از کل هزینه های دفاعی جهان را به خود اختصاص می دهند. آمریکا با اختصاص دلارهای بیشتری در مقایسه با سایر کشورهای ذکر شده، به استانداردهای زندگی مردم این کشور و ثبات آمریکا در خارج از این کشور آسیب زده است.
در تارنمای ‘مانیلا تایمز’ آمده است که با این وجود، آمریکا این سیاست خود را همچنان تقویت می کند. دولت ‘دونالد ترامپ’ با درخواست ۵۴ میلیارد دلار دیگر به دنبال صرف تجهیزات نظامی بیشتر در شرایط مشابه با دوران ‘ریگان’ و همچنین افزایش ۱۰ درصدی سالیانه این بودجه است، تا جایی که بدهی عمومی آمریکا به ۲۰ هزار میلیارد دلار رسیده که معادل با ۱۰۵ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است.
‘اشتیانوک’ معتقد است که هزینه های نظامی را باید بر اساس سرانه هر فرد حساب کرد که براین اساس، عربستان سعودی و آمریکا به ترتیب با رقم های دو هزار و یکهزار و ۹۰۰ دلار در صدر کشورهای جهان هستند و پس از این دو کشور نیز اعضای اتحادیه اروپا، کره جنوبی، روسیه و ژاپن قرار دارند. در حالی که چین و هند هر کدام با هشت و ۲ درصد در مقایسه با آمریکا پایین ترین کشورها از این نظر محسوب می شوند.
در دهه گذشته، افزایش بودجه نظامی به ازای سرانه هر فرد در عربستان سعودی ۴۰ درصد رشد داشته که این میزان با رقم ۱۵ درصد در چین و هند و ۶ درصد در روسیه افزایش داشته است. علاوه بر این، در یک دهه گذشته، درآمد سرانه هر فرد در چین و هند به ترتیب ۱۰٫۸ درصد و هشت درصد افزایش داشته است. در این دو کشور، هزینه های نظامی پس از سطح پایینی که از ابتدا شروع شده بود، به سرعت افزایش یافت.
بنیانگذار مرکز تحقیقاتی گروه متفاوت در مقاله خود آورده است: در مجموع، شکاف بزرگی بین واقعیت ها و تصورات موجود در هزینه های نظامی وجود دارد و منطقه جنوب شرق آسیا نیز از این شرایط مستثنی نیست.
بنابراین، در مقایسه با عرصه جهانی، سنگاپور مانند آمریکا، برونئی مانند فرانسه، مالزی مانند چین و فیلیپین نیز مانند هند در بخش نظامی خود هزینه می کنند.
در این مقاله همچنین آمده است: با منابع محدود، همواره اولویت ها باید مدنظر قرار گیرند. اگر کشوری در جستجوی توسعه اقتصادی است، آنها همواره با گزینه های مشکلی برای انتخاب مواجه هستند. هرچه یک کشور بر رشد اقتصادی تمرکز کند، هزینه کمتری در بخش نظامی انجام می دهد و از این رو رشد اقتصادی بیشتر نیز تجربه می شود و بالعکس٫
اگر کشورهای آ.سه.آن که همچنان از درآمد سرانه پایینی برخوردار هستند در جستجوی دستیابی به توسعه اقتصادی هستند، هزینه های نظامی بیش از حد تنها گزینه ای است که مانع از تحقق اهداف اقتصادی آنها می شود و همچین بهترین روشی است که اهداف اجتماعی را تخریب می کند.