روابط خارجی ایران به کدام سو پیش خواهد رفت؟

به گزارش جارپرس به نقل از ایرنا، گستره روابط خارجی و توسعه همکاری های بین المللی، ارتباط مستقیمی با رویکرد و نگرش های حاکم بر هر کشوری دارد. در دوره چهار ساله ریاست جمهوری حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی این موضوع به خوبی خود را نشان داد و روابط تیره یک دهه ای بین ایران و جهان وارد مرحله ای متفاوت شد.
تاکید دولت تدبیر و امید بر تعاملات سازنده، تنش زدایی، گفت وگو و مذاکره در مجموع روابط ایران و دیگر کشورهای جهان را به مرحله بهبود و رونق رساند که از این دولت انتظار می رفت.
همچنین تاکید دولتمردان بر رویکردهای تعاملی به جای تقابلی در عرصه خارجی و پرهیز از تندروی و رفتارهای ستیزه جویانه، نقش بسزایی در ارتقای منزلت ایران داشته است.

** روحانی و ابتکار طرح جهان عاری از خشونت
بی تردید مجمع عمومی سازمان ملل در مهرماه سال های گذشته، تاکید رییس جمهوری کشورمان بر موضوع مبارزه با خشونت، تروریسم و تندروی را در حافظه دارد.
رییس جمهوری کشورمان سال ۹۲ در جریان شصت وهشتمین نشست مجمع عمومی، خطر افراط گرایی را برای جهان در قالب طرح «جهان علیه خشونت و افراطی گری» مطرح کرد؛ طرحی که با استقبال کشورهای حاضر در مجمع مواجه شد و به تصویب آنان رسید. این موضوع زمانی از طرف روحانی در مجمع عمومی طرح شد که گروه های تروریستی همانند امروز شناخته شده نبودند.
با تحولات منطقه ای و جهانی و همچنین رشد افراطی گری، ضرورت تاکید بر مبارزه با این پدیده شوم شدت یافت و سبب شد تا رییس جمهوری کشورمان سال های بعد نیز ضرورت مقابله با خشونت و مهمترین مصداق آن یعنی تروریسم را گوشزد کند.
غرب اما زمانی به طور عملی مبارزه با گروه های ستیزه جو را در دستور کار قرار داد که دامنه خرابکاری های گروه های افراطی مسلح به اروپا و آمریکا کشیده شد. در این زمان آنها ائتلافی را برای مبارزه با داعش در منطقه ایجاد کردند.
بیان هر ساله این دغدغه ها از سوی روحانی و متعاقب آن گسترش شبکه های تروریستی، بیش از پیش بر ارتقای جایگاه و منزلت ایران افزود و نشان داد که ایران نه تنهای خود قربانی جنگ و خشونت بوده که از آینده افراطی گری نیز نگران است؛ امری که صلح و امنیت جهان را به مخاطره انداخته است.
رییس جمهوری در نشست های منطقه ای و جهانی دیگر نیز بر این مهم تاکید می کرد که نشست سران غیرمتعهدها از جمله آن به شمار می رود. ضمن آن که «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه و سایر مسوولان دیپلماسی کشور نیز همواره بر این امر تاکید و توجه داشته اند.

** فصل نو در روابط خارجی با دولت یازدهم
دولت یازدهم از همان روزهای نخست تلاش کرد تا روابط ایران و جهان را در مسیری هموار قرار دهد و با این هدف، گفت وگوهای هسته ای را در مهرماه ۱۳۹۲ با جدیت تمام کلید زد. این جدیت و پشتکار به حدی بود که برخی دولت را متهم می کردند که تمام تخم مرغ ها را در سبد مذاکرات هسته ای قرار داده است.
همزمان با پیشرفت در مذاکرات، دریچه های جهان بر روی هیات های ایرانی گشوده شد. حتی پیش از توافق، امیدواری به حل این موضوع به اندازه ای افزایش یافت که هر روزه کشورمان میزبان هیات های سیاسی و اقتصادی از نقاط مختلف جهان بود.
این رفت وآمدها پس از امضای توافق هسته ای و به ویژه اجرای برجام شدت گرفت و با توافق های گوناگونی همراه بود. از این رو ، توافق هسته ای را می توان بزرگترین دستاورد دولت یازدهم در زمینه سیاست خارجی به شمار آورد که این درخت پس از کوشش های ۲۲ ماهه به بار نشست و میوه داد.
در این فضا، از همان روز نخست اجرای برجام شاهد گسترش روز افزون مبادلات ایران در سطح جهان بودیم. تنها چند روز از اعلان رسمی اجرای برجام گذشته بود که «حسن روحانی» رییس جمهوری کشورمان در صدر هیاتی بلندپایه از جمله ۹۰ چهره اقتصادی و کارآفرین عازم چند کشور قاره اروپا از جمله فرانسه و ایتالیا شد؛ سفری که با رهاوردهای چشمگیری در حوزه اقتصادی همراه بود. در جریان این سفر بیش از دهها سند همکاری به ارزش تقریبی ۵۰ میلیارد دلار بین دو طرف امضا شد.
صدها توافق ارزنده بین ایران با کشورهای آمریکای لاتین، اروپای شرقی و غربی، آفریقا، خاورمیانه، آسیای جنوب شرقی و غیره از دیگر دستاوردهای دولت در حوزه روابط خارجی بوده است.
در تازه ترین دیدار، اسفند ماه سال گذشته ایران میزبان «الهام علی اف» رییس جمهوری آذربایجان بود؛ سفری که با امضای چند سند همکاری از جمله در زمینه پیشگیری از تطهیر وجوه یا سایر دارایی‌های حاصل از جرم و تأمین مالی تروریسم و همچنین در خصوص توسعه اتصالات ریلی همراه بود.
افزون بر آن، رییس جمهوری نیمه اول فروردین ماه نیز میهمان روسیه بود و در این سفر بیش از ۱۰ سند همکاری بین دو طرف امضا شد. تاکنون تنها کمی بیش از یکسال از اجرای برجام می گذرد و گشایش های زیادی در برابر جمهوری اسلامی حاصل شده است. به باور ناظران با ادامه چنین روندی در سال های آینده شاهد شکوفایی و بالندگی کشورمان در عرصه های گوناگون خواهیم بود.