جشنواره شعر فجر ۹۵؛ امیدها و انتظارها

به گزارش جارپرس به نقل از ایرنا ، یازدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر از هفتم بهمن ماه ۹۵ با شعرخوانی شاعران برجسته کشور در خانه تاریخی عامری ‌های کاشان آغاز شده و در اسفندماه به پایان می رسد.
آثار ارسال شده به این جشنواره در سه بخش شعر بزرگسال، شعر کودک و نوجوان و درباره شعر مورد داوری قرار خواهند گرفت.
آثار شرکت کننده در جشنواره باید با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، برای اولین بار در سال ۹۴ در داخل کشور به چاپ رسیده ، تالیفی و به زبان فارسی باشند.
مجموعه شعرها نیز باید به صورت مستقل منتشر شده باشند زیرا مجموعه ‌های مشترک و گزیده آثار داوری نمی ‌شوند. همچنین آثاری که در سال‌ های قبل با عنوان و ناشر دیگر و یا به صورت گزیده آثار قبلی باشد ، داوری نخواهند شد .
جشنواره امسال به دبیری اجرایی «مهدی قزلی» مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان و دبیری علمی «محمد کاظم کاظمی» شاعر، منتقد و ادیب سرزمین افغانستان خواهد بود .
جشنواره شعر فجر از سال ۸۵ پایه ریزی شد. دو دوره نخست آن غیر رقابتی به صورت غیر رقابتی برگزار شد و تنها در آن به تجلیل از شاعران بزرگ بسند ‌شد.
از دوره سوم تا نهم اما جشنواره شکل رقابتی به خود گرفت و از هشتمین دوره، توانست گستره خود را وسعت بخشد و از یک جشنواره ملی به یک جشنواره بین‌ المللی تغییر وضعیت دهد.
در جریان جشنواره شعر فجر محافل شعرخوانی در شهرهای مختلف برگزار می شود از این رو اهالی و دوستداران شعر و ادبیات در این شهرهای می توانند در جشنواره حضور یابند و از این قافله فرهنگی باز نمانند.

** سهم بیشتر جوانان از جشنواره
در سال های گذشته برخی اهالی شعر همواره نقدهایی را به روندهای حاکم بر جشنواره شعر فجر وارد می دانستند. آنان جشنواره شعر فجر را بدون موضع و موضوع که جوانان سهم کمی از برگزیدگان آن دارند، توصیف می کردند.
«مجید سعدآبادی» شاعر و برگزیده دوره سوم جشنواره کتاب سال شعر فجر، در یک نشست ادبی پس از برگزاری دهمین دوره جشنواره شعر فجر، به نحوه داوری ها در این جشنواره و کم توجهی به شاعران جوان انتقاد کرد.
وی گفت: در سال‌ های اخیر، افراد صاحب اسم و رسم به عنوان افراد برگزیده معرفی شدند. سوال اینجاست که جوانان کجا باید دیده و معرفی شوند؟
امسال اما دبیر اجرایی جشنواره یازدهم شعر فجر، در آیین بازگشایی جشنواره در کاشان، در سخنانی بر اهمیت ادبیات و شعر جوان تاکید کرد.
وی با ابراز امیدواری در خصوص از سرگیری کنگره شعر و قصه جوان اظهار داشت: امیدواریم دوباره از شعر و قصه جوان بشنویم؛ چرا که این کنگره به گرمی آب و خاک و مردم این سرزمین مربوط است و بنیاد شعر و ادبیات داستانی به اندازه خودش آمادگی دارد تا در برپایی دوباره این کنگره اثرگذار همکاری کند.
این سخنان قزلی می تواند به امیدها درباره توجه بیشتر به شاعران و نویسندگان جوان در جشنواره شعر فجر امسال بیافزاید؛ جوانانی که در ادبیات و شعر امروز ایران جایگاه ویژه و تاثیرگذاری دارند. بی شک درک این تاثیرگذاری و توجه به استعدادهای درخشان جوان در عرصه ادبیات می تواند به باروری و اعتلای این عرصه منجر شود.

** جشنواره شعر فجر ۹۵ و داورانی مستقل
در طول سال های گذشته انتقاد به داوری ها همواره بخش مهمی از نقدهای وارد شده به جشنواره را به خود اختصاص داده است. دبیرعلمی جشنواره امسال اما همزمان با آغاز جشنواره یازدهم، به اطمینان بخشی در خصوص استقلال رای داوران پرداخت.
کاظمی در گفت و گویی با رسانه ها اظهار کرد : تسلیم هیچ فشاری برای انتخاب شدن یا نشدن کتابی در جریان داوری این جشنواره نمی شود و در صورت چنین مساله ‌ای از سمتش کناره‌ گیری خواهد کرد.
این شاعر، منتقد و ادیب کشور افغانستان افزود: من با این تصور سمت دبیری جشنواره را پذیرفتم که هیچ چیز نتواند به نظر داوران و مجموعه ما تاثیربگذارد و سفارشی برای اضافه یا کم شدن کتابی به جمع ما نشود.
« معاون فرهنگی وزیر ارشاد و مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی هم در این زمینه به من اطمنیان داده‌اند اما به هر حال اطمینان دارم که از سوی دست‌ اندرکاران و مسوولان جشنواره هیچ دخالتی صورت نخواهد گرفت و اگر از جایی دیگر هم بخواهد اعمال نفوذ یا فشاری مستقیم یا غیرمستقیم انجام شود، برای ما قابل قبول نخواهد بود و من به هیچ وجه چنین چیزی را نخواهم پذیرفت. »
این رویکردِ مستقل دبیر علمی جشنواره شعر فجر امسال، «علیرضا قزوه» شاعر و دبیر اولین دوره جشنواره را بر آن داشت تا انتخاب کاظمی را انتخاب شایسته ای توصیف کند. قزوه در آیین بازگشایی جشنواره امسال، انتخاب این شاعر و ادیب را برای داوری جشنواره فجر ۹۵، رویدادی دانست که باید زودتر از اینها انجام می شد.

** قوام بخش پیوندهای زبانی و فرهنگی
یکی از مهم ترین نکات در برگزاری جشنواره شعر امسال، برگزاری بخش ویژه شعر افغانستان است که حال و هوای این جشنواره ادبی را به بین المللی بودن بیشتر نزدیک کرده است.
در این بخش به طور مستقل و ویژه به بررسی آثار شعری کشور افغانستان طی یک دهه گذشته پرداخته می شود و نفرات برگزیده این بخش در آیین اختتامیه معرفی خواهند شد.
این اتفاق می تواند بیش از پیش شاعران و ادیبان کشورهای فارسی زبان را با فضای شعری و ادبی یکدیگر آشنا کند. این رویداد با نمایان ساختن پیوندهای زبانی و فرهنگی ملیت های فارسی زبان، به نزدیک شدن، آشنایی و همدلی هر چه بیشتر آنان به یکدیگر کمک خواهد کرد.

** جشنواره ای پر شور تر
اگرچه رویکرد داوران در جشنواره شعر فجر ۹۵ بر امیدها درباره بهبود برخی روندهای پیشین در این جشنواره به ویژه در خصوص داوری ها افزوده است اما این نقد که جشنواره شعر فجر با شور و هیجان کافی برای تاثیرگذاری بر مردم و حتی مخاطبان خاص شعر برگزار نمی شود، بر روند برگزاری جشنواره امسال نیز تا اندازه ای وارد است.
اکنون جشنواره شعر فجر ۹۵ در شرایطی در حال برگزاری است که شاید بسیاری از مردم و دوستداران شعر و ادبیات از برگزاری آن بی خبر باشند. تبلیغات کمرنگ و ناچیز شاید مهمترین نکته ای باشد که همواره منجر به کم دیده شدن این جشنواره شده است.
در همین زمینه، «محمود حبیبی کسبی» غزلسرا و شاعر آیینی، پس از برگزاری جشنواره شعر فجر پارسال، با اشاره به تجربه ۱۰ ساله برگزاری این جشنواره گفت: جشنواره شعر فجر هنوز نتوانسته آن طور که شایسته است، در بین مردم و حتی مخاطبان خاص شعر و فضای ادبی کشور تاثیرگذاری لازم را داشته باشد و آنها را با خود همراه کند.
نکته دیگر که می تواند به سردرگمی علاقه مندان شعر برای حضور در جشنواره بیانجامد، بازه زمانی مبهم برگزاری آن است. در این مورد باید یادآور شد که حتی در پوستر جشنواره شعر فجر امسال به تاریخ شروع و پایان آن اشاره ای نشده است.
مراسم پایانی یازدهمین جشنواره شعر فجر، اسفند ۹۵ در شهر مقدس مشهد برگزار خواهد شد. امید است این جشنواره ادبی که سازوکاری برای سنجش و داوری سالانه شعر ایران به شمار می رود، در سال های آتی با روندی مثبت و روبه رشد همراه شود و با جلب بیشتر نظر و اعتماد ادبیان و شاعران کشورمان آنان را به حفظ و اعتلای ادبیات غنی ایران زمین مشتاق تر سازد.