ترامپ و ایران ؛ ۳۰ روز ملتهب کاخ سفید

«استفن کینگ» خالق بیش از ‌۲۰۰ اثر ادبی در ژانرهای وحشت و خیال‌پردازی است که کارگردانان بزرگ با اقتباس از رُمان‌ هایش، فیلم‌های بسیاری ساخته‌اند. رُمان «منطقه مُرده» او در باره فردی است که پس از بیرون آمدن از کمای چهارساله، بخشی از مغزش موسوم به «منطقه مُرده» آسیب می‌بیند اما به قدرت باورنکردنیِ پیش‌ بینی آینده دست می یابد . آدمی که همه رفتارهایش را طنز می‌دانستند، به فردی قدرتمند و سرانجام به یک تهدید سیاسی تبدیل می‌شود و به نوشته سایت ماشابل، این همان اتفاقی است که این روزها در ایالات متحده آمریکا رخ داده است.
به نوشته ماشابل، قهرمان رُمان کینگ به بزرگی و بزرگ شدن می اندیشد همچنانکه ترامپ بارها گفته است می‌ خواهد آمریکا را دوباره بزرگ کند و به اوج برساند. استیلسون تاجریست که به داشته‌هایش رضایت نداد و وارد عالم سیاست شد و برای رسیدن به جاه‌طلبی‌ هایش، پا روی هر چیز و هر کسی گذاشت.
«باراک اوباما» رئیس جمهوری قبلی آمریکا در آخرین مراسم ضیافت سالانه‌ اش در کاخ سفید با خبرنگاران در حالی که نامزدی ترامپ در حزب جمهوریخواه قطعی می شد، درباره ترامپ خطاب به رسانه ها گفته بود: «او کسی بود که می‌خواست با نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری کار و کاسبی هتلداری‌اش را مطرح کند و حالا شما کاری کرده‌اید که نامزد جدی انتخابات شده است. امیدوارم بابت این موضوع به خودتان افتخار کنید!»
روزنامه نیویورکر درتوصیف ترامپ چنین می نویسد:«در گذشته مردم آمریکا رئیس جمهورهای جنجالی و ناموفق داشته اند اما تا امروزهرگز رئیس جمهوری که مایه نگرانی و دلواپسی باشد، نداشتند خود ترامپ هم اینگونه به نظر می رسد که به این شغل و موقعیت تعلق ندارد. او در خانه ای که ناآشناست زندگی مجردی دارد و در شهری که از محل زندگی واقعی او دور است، توسط بیگانگانی احاطه شده است که در اصل برای محافظت از او استخدام شده اند اما در واقع او را از هرگونه حریم خصوصی واقعی محروم کرده اند».
به نوشته این روزنامه، «برای کسی مثل ترامپ، واشنگتن هرگز نمی تواند مکان هیجان انگیزی برای زندگی باشد چون آنجا فقط با رهبران جهان احاطه شده است که بیشترشان انگلیسی نمی توانند صحبت کنند وباید برای ساعت هایا درجلسات شرکت کند یا تفاهم نامه با دیگر کشورها را مطالعه کند اما آنطور که گفته می شود خواندن بیش ازیک صفحه متن یا چند مورد یادداشت، بیش از تحملش است.»
یک ماه از حضور ترامپ در کاخ سفید گذشته اما در همین مدت با اظهارنظرها و تصمیماتش طوفان به راه انداخته ولی خودش در میانه این طوفان، توییت کرده است: «کاخ سفید خوب اداره می شود. من وضع آشفته ای را به ارث بردم و در حال سر و سامان دادن به آن هستم.»
فرمان اجرایی ای که هشتم بهمن ماه درباره مهاجران و مسافران هفت کشور عمده اسلامی از جمله ایران به خاک آمریکا امضا کرد، خشم همه را برانگیخت تا اینکه «جیمز روبارت» قاضی فدرال شهر سیاتل ایالت واشنگتن، حکم به لغو موقت این فرمان را در سطح ملی داد و ترامپ پس از ناکامی در لغو حکم این قاضی در دادگاه استیناف، اکنون در پی صدور فرمانی جدید در این زمینه است.
از زمان ریاست جمهوری اش تاکنون، آمریکا روزی بدون تظاهرات و اعتراض به خود ندیده است و بسیاری از مخالفان سیاست هایش، او را متهم به تحریک نژادپرستی و اشاعه تنفر می کنند اما همچنانکه رئیس جمهور جدید، آرامش بسیاری را با اظهارات و فرمان ها و سیاست هایش سلب کرده، رسانه هایی هم که او همواره آنان را دروغگو و متقلب می داند، آرامش او را ربوده اند و نخستین ضربه کاری را بر پیکره دولتش وارد کردند.
واشنگتن پست که روزی«واتر گیت» را افشا کرد، این بار«فلین گیت» راه انداخت و تماس های پنهانی «فلین» مشاور امنیت ملی ترامپ با سفیر وقت روسیه در آمریکا در دوره ریاست جمهوری اوباما و پیش از روی کار آمدن ترامپ را افشا و او را وادار به استعفا کرد.
فلین در بخشی از متن استعفای خود نوشت: «متاسفانه به دلیل سرعت رخ دادن وقایع، سهوا اطلاعات درست و کاملی را به مایک پنس معاون رئیس جمهوری و دیگر افراد در ارتباط با تماس های تلفنی خود با سفیر روسیه ارائه نکردم؛ من حقیقتا از رئیس جمهوری و معاون رئیس جمهوری عذرخواهی کردم و آنها پوزش مرا پذیرفتند.»
فلین در میان همه مشاوران امنیت ملی آمریکا، کوتاهترین زمان را در این پست داشت؛ عمر مشاوره او در دولت ترامپ شاید به اندازه قرائت همان بیانیه ضد ایرانی بود.
سی ان ان می گوید که رسوایی سیاسی دولت ترامپ به استعفای فلین ختم نمی شود و قطعا فلین با روسیه در ارتباط بوده. این استعفا در حقیقت اعتبار دولت ترامپ را که کمتر از یک ماه از زمان آن می گذرد، زیر سئوال برد و طرف روسیه را نیز نگران کرد.
حالا حتی لحن گفت‌ و گو ها میان روسیه و آمریکا تندتر شده بطوریکه دویچه وله می نویسد: روسیه با انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا به بهبود روابط دو کشور امید داشت ولی این امید با سخنان صریح ترامپ در مورد شبه‌جزیره کریمه تا اندازه‌ای رنگ باخته است. شان اسپایسر سخنگوی کاخ سفید (۱۴ فوریه / ۲۶ بهمن) تصریح کرد که روسیه باید شبه‌جزیره کریمه را که درسال ۲۰۱۴ به اشغال در آورده، به اوکراین باز پس دهد. ترامپ رفع تحریم‌های واشنتگن علیه روسیه را که مسکو خواهان آن است، منوط بر تحقق این امر دانست.
«ماریا زاخارووا»سخنگوی وزارت خارجه روسیه در واکنش با تاکید بر اینکه شبه‌جزیره کریمه به روسیه تعلق دارد، پاسخ داد: «قلمرو ما به هیچ کشوری واگذار نمی‌شود».
اما رئیس پارلمان روسیه در واکنش با بیان اینکه «شبه‌جزیره کریمه بخشی از روسیه است و هرگونه سخنی درباره جدایی کریمه از روسیه حمله به تمامیت ارضی کشور ماست.» تصریح کرد که اظهارات ترامپ مغایر با وعده‌های انتخاباتی او در راستای بهبود مناسبات آمریکا و روسیه است.
فاصله حرف تا عمل بین سیاستمداران رایچ است، اما این فاصله در این روزهای کاخ سفید آنقدر زیاد است که مجله معتبر «فارین پالیسی» می نویسد: در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما، جمهوری خواهان به حق از فاصله زیاد بین حرف و عمل وی که آنها به عرض رودخانه «پوتوماک» توصیف می کردند، شکایت داشتند اما اکنون این شکاف به اندازه دره ای عمیق شده است که می تواند حتی مقام ریاست جمهوری ترامپ و آبروی بین المللی این کشور را در خود ببلعد.»
زنجیره عقب نشینی های کاخ سفید در طول یک ماه گذشته به خوبی بیانگر این موضوع است اما مواضع بحران زای همچنان ادامه دارد.درجدیدترین عقب نشینی ها، ترامپ برغم آنکه پیمان آتلانیک شمالی (ناتو) را «عتیقه» خوانده بود، نه تنها از آن خارج نشد بلکه «مایک پنس» معاون اول خود را برای آرام کردن متحدان اروپایی اش به کنفرانس امنیتی مونیخ فرستاد و او در دومین روز این کنفرانس حمایت قاطعانه آمریکا را از ناتو بیان کرد.
توافق هسته ای ایران یا همان برجام، از دیگر دستور کارهای ترامپ بوده، چه در زمان انتخابات ریاست جمهوری و چه اکنون. از پاره کردنش به مذاکره مجدد رسید و چون با دیوار محکمی از مقاومت ها به ویژه از سوی جمهوری اسلامی ایران و اروپایی ها مواجه شده که این توافق، بین المللی است نه دو جانبه، فعلا فقط در مذمت آن سخن می گوید.تاآنجا که وقتی «ژان مارک اِرو» وزیر خارجه فرانسه پس از دیدار با «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا نیز اعلام کرد: «تفاوت آشکاری میان این دو کشور درباره توافق هسته ای ایران وجود دارد، زیرا ایالات متحده قصد بررسی و تجدیدنظر در آن را به صورت اصولی دارد»، تیلرسون بلافاصله گفت که واشنگتن قصد لغو این توافق را ندارد.
ترامپ دریک ماه گذشته درتوییت ها، مصاحبه ها و اظهار نظرهایش علیه ایران ادعاهایی را مطرح کرده و مدام بر طبل بد بودن توافق هسته ای کوبیده و مدعی شده است:
**«ایران باید برای این توافق بدی که آمریکا با آنها بست ، سپاسگزار می بود.»
**«ایران داشت نفس آخرش را می کشید و آماده فروپاشی بود، تا اینکه آمریکا آمد و در قالب توافق هسته ای به ایران راه نفس و حیات داد: ۱۵۰ میلیارد دلار !»
** «ایران در حال بازی با آتش است. آنها متوجه نیستند که رئیس جمهور اوباما چقدر با آنها ‘مهربان’ بود. من نه ! »،
** «آمریکا سه تریلیون دلار پول در عراق هدر داد و ایران بسرعت، بیشتر و بیشتر عراق را می گیرد. مدت ها پیش آشکار بود !»
** «هیچ گزینه ای از روی میز کنار گذاشته نشده است.»
** «یکی از بدترین قراردادهایی که دیده ام، قرارداد هسته ای ایران است. ایران هرگز اجازه دستیابی به سلاح هسته ای را نخواهد یافت»
**«برجام بدترین توافقی است که تاکنون دیده ام. این توافق هیچ وقت نباید مورد مذاکره قرار می گرفت. شرم آور است که ما چنین توافقی را امضا کردیم و دلیلی برای این کار وجود نداشت. ما یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار به صورت نقد به ایران پرداخت کردیم که اقدامی بی سابقه است. ما این پول را پرداخت کردیم اما امتیازی به دست نیاوردیم.»
شاید بتوان دلیل این همه عصبانیت رئیس جمهوری جدید آمریکا و همفکران و همپیمانانش بویژه رژیم صهیونیستی که او را علیه ایران تحریک می کنند تا به تهران و برجام بتازد، در این جملاتش درمصاحبه با فاکس نیوز جست که می گوید: «می توانم بگویم که ایرانی ها هیچ اعتنایی به آمریکا ندارند. به ایران خوشبین نیستیم چون هیچ احترامی برای ما قائل نیستند. من به شرطی حاضر بودم با توافق هسته ای کنار بیایم که ایرانی ها می گفتند اکنون همه ما در یک جبهه هستیم. ولی درست خلاف آن رخ داده است. این توافق ایرانی ها را جسورتر کرده است. آنها کشتی های ما را با قایق های خود دنبال می کنند. آنها به آمریکا احترام نمی گذارند چرا که نمی توانند باور کنند که هیچ دولت آمریکا انقدر خرفت باشد که چنین توافقی را امضا کند.»
«شان اسپایسر»سخنگوی کاخ سفید هم با لحن گستاخانه ای گفته است:«رئیس جمهور ترامپ چنانچه لازم ببیند هیچ چیزی را از روی میز برنخواهد داشت. ایران اگر توجهی به این موضوع نداشته باشد که حالا رئیس جمهور جدیدی حکم می راند، در واقع خود را دست انداخته است. »
اوهمچنین گفته است: «رئیس جمهور ترامپ این را روشن کرده که توافق منعقد شده، توافقی بسیار بد بود و ما به ایران امتیازهای زیادی دادیم و در مقابل آن امتیازات اندکی گرفتیم. دولت ترامپ در برابر ایران به نحوی که در هشت سال گذشته سابقه ندارد، سخت‌گیر خواهد بود.»
مقامات ایرانی گرچه پاسخ های چنین گستاخی هایی را داده اند، اما همچنانکه مجله معتبر فارین پالیسی نوشته است: «دهانِ گشادِ ترامپ» غیر از اینکه به شان ریاست جمهوری خودش آسیب می زند، باعث تضعیف آمریکا می شود.
به نوشته فارین پالیسی، اکنون ۵۴ درصد از آمریکایی ها که به ترامپ رای نداده اند و نزدیک ۹۶ درصد جهان که از کارزار تبلیغاتی وی دچار وحشت شده بود، نفسی به راحتی می کشند که اعمال او با گفته هایش یکی نیست و کارهایش به اندازه کلماتش رادیکال نیستند. اما با این حال، آمریکایی ها و بقیه دنیا هنوز هم نسبت به ترامپ در هشدار کامل به سر می برند، درست مثل آنکه تمام وعده هایش را عملی کرده باشد.درآمریکا نرخ محبوبیتش به شکل بی سابقه ای پایین است و در اروپا نیز بر اساس پژوهش های جدیدی که انجام گرفته به اندازه بسیار کمی محبوبیت دارد.
«رونالد ال فاینمن» استاد دانشگاه اتلانتیک فلوریدا و متخصص و کارشناس تاریخ روسای جمهوری آمریکا پیش بینی کرده است ترامپ بزودی استیضاح و دوره ریاست جمهوری اش کوتاه خواهد بود.
فاینمن درمطلبی که در یک بلاگ منتشر کرده، نوشته است که از نظر او ریاست جمهوری «مایک پنس» امری قطعی و اجتناب ناپذیر خواهد بود و کار ترامپ در این فاصله به استیضاح خواهد کشید و مجبور به کناره گیری از این مقام خواهد شد.
تعدادی از نمایندگان مخالف و اعضای با نفوذ مجلس نمایندگان آمریکا که با نام «گروه مقاومت» به تازگی اعلام موجودیت کرده اند، درپی یافتن راهکارهای حقوقی برای برکناری هر چه زودتر او برآمده اند.
به نوشته روزنامه واشنگتن اگزمینر، روند استیضاح مستلزم این است که ترامپ کارهای غیر قانونی انجام دهد و متهم به خیانت، رشوه و دیگر جرم ها شود که طبق قانون اساسی نمی توان از آنها چشم پوشی کرد و باید از سمتش کناره گیری کند.
گروه مقاومت می گوید: مدت طولانی لازم است که این روند انجام شود. فعلا بحث بر سر این است که متمم ۲۵ قانون اساسی که درسال ۱۹۶۷ صورت گرفته، مورد بهره برداری قرار گیرد. این متمم قانون اساسی آمریکا، ریشه در سوء قصد به جان اف کندی دارد و در مورد راههایی صحبت می شود که در صورتی که رئیس جمهوری آمریکا به دلایلی فاقد صلاحیت تشخیص داده شود چگونه باید جایگزین وی تعیین شود.
اگرچه اکنون قضاوت درباره سرنوشت ترامپ و اقداماتش زود است، اما قطعا او به زمان بیشتری نیاز دارد تا بگفته خود آمریکایی ها، دستاوردهای سیاست خارجی و روابط تجاری کشورش را ویران کند.