اهداف سیاسی آمریکا از اصلاح معاهده ان پی تی

به گزارش جارپرس به نقل از ایرنا، مطابق با تصمیم گرفته شده در جلسه دوم کمیته آمادگی برای کنفرانس بررسی سال ۲۰۲۰ میلادی پیمان عدم اشاعه سلاح های هسته ای (ان پی تی)، طرف های این معاهده، نشست سوم این کمیته را در نیویورک و در روزهای نهم تا نوزدهم اردیبهشت ماه برگزار خواهند کرد.
براساس معاهده ان پی تی کشورهای هسته ای موظف به کنترل انتقال مالکیت هرگونه تسلیحات هسته ای یا سایر وسایل انفجاری هسته ای هستند و به هیچ وجه برای کمک، تشویق و یا تحریک کشورهای غیرسلاح هسته ای برای تولید، خرید یا کنترل چنین سلاح ها یا دستگاه ها نباید اقدام کنند.
کشورهای غیر سلاح هسته ای موظف هستند هیچ گونه انتقال یا کنترل سلاح های هسته ای یا دستگاه های انفجاری هسته ای را نپذیرند و به تولید یا به دست آوردن چنین سلاح ها یا دستگاه های دیگر و هرگونه کمک یا دریافت کمک در این زمینه مبادرت نکنند.
کشورهای غیر سلاح هسته ای متعهد هستند که پادمان هایی که توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی را در همه مواد هسته ای یا مواد ویژه ای که می توانند در همه فعالیت های هسته ای صلح آمیز در قلمرو یا تحت اختیار یا کنترل آنها قرار گیرند، بپذیرند تا از انحراف از انرژی هسته ای صلح آمیز به سلاح های هسته ای یا سایر دستگاه های انفجاری هسته ای جلوگیری شود.
این معاهده حقوق تمامی کشورهای عضو را تضمین می کند که تحقیق، تولید و استفاده از انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز بدون تبعیض و مطابق با تعهدات اولیه خود در خصوص گسترش آن داشته باشند.
ماده ۶ معاهده ان پی تی، شامل آن دسته از الزامات قانونی است که دولت ها باید برای انجام اقدامات موثر در زمینه خلع سلاح هسته ای متعهد شوند.
ماده هشتم از این معاهده هم در نظر گرفته است هر پنج سال، برای بررسی عملکرد این پیمان به منظور اطمینان از اینکه اهداف مقدمه و مفاد معاهده به اجرا در می آید، فراهم آید. از این رو از سال ۱۹۹۵ تاکنون هر پنج این پیمان مورد بازبینی قرار می گیرد.
کمیته آمادگی هم به طور معمول یک جلسه ۱۰ روزه در سه سال منتهی به کنفرانس بازنگری برگزار می کند به گونه ای که در دو جلسه نخست کمیته اجرایی، اصول، اهداف و راهکارها برای ارتقای پیاده سازی کامل پیمان و همچنین پذیرش همه جانبه آن بررسی می شود.
نشست سوم به طور خاص تلاش می کند تا یک گزارش اجماعی شامل توصیه ها به کنفرانس بررسی، با توجه به بحث و نتایج جلسات قبلی خود تولید کند.
در کنفرانس های بررسی این معاهده، در سال ۲۰۰۰ یک سند اساسی شامل گام های عملی برای تلاش های سیستماتیک و مترقی برای اجرای ماده ۶ معاهده خلع سلاح هسته ای منجر شد.
کنفرانس بررسی سال ۲۰۱۰ نتیجه گیری و توصیه هایی برای اقدامات پیگیری در زمینه خلع سلاح هسته ای، عدم گسترش سلاح های هسته ای، استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای به خصوص در خاورمیانه، به خصوص اجرای قطعنامه ۱۹۹۵در خاورمیانه، تهیه کرد.
اما کنفرانس های بازنگری ۲۰۰۵ و ۲۰۱۵ قادر به دستیابی به توافق در مورد هیچ یک از اسناد نتیجه اصلی نبودند.
برای اینکه نشست اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد بتواند به یک نتیجه برسد، آمریکا تلاش های زیادی را در مقر وین سازمان ملل متحد و آژانس بین المللی انرژی اتمی آغاز کرده است به گونه ای که قصد دارد شرایط را برای کشورهایی که در حال دستیابی به فناوری های صلح آمیز هسته ای هستند، سخت تر کند تا جایی که حتی قوانین برای مصارف پزشکی از این نوع فراورده ها هم شدید تر شود.
از نگاه آمریکا، بازدارندگی هسته ای تنها منوط به پیمان های بین المللی در این زمینه نیست و قدرت و توانایی های اتمی آمریکا خود بزرگترین بازدارنده علیه رقابت های تسلیحاتی در این زمینه بوده است.
‘کریستوفر اشلی فورد’ مشاور وزیر خارجه و رئیس بخش امنیت بین الملل و عدم اشاعه اندیشکده هادسن برای تاکید این نظریه به دوران جنگ سرد اشاره می کند و می گوید برآوردهای اطلاعات ملی در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ نشان می داد که خطر توسعه سلاح های هسته ای در بسیاری از کشورها وجود دارد.
وی با بیان اینکه بسیاری از اسناد آن زمان منتشر شده است، ادامه داد: برآورد اطلاعات ملی در آن دوران، از امکان تسلیحات هسته ای را برای استرالیا، بلژیک، کانادا، چین، چکسلواکی، فرانسه، آلمان شرقی، آلمان غربی، هند، اندونزی، اسرائیل، ایتالیا، هلند، نروژ، ژاپن، پاکستان، لهستان و همچنین آفریقای جنوبی، سوئد، سوئیس، تایوان، مصر و سوریه سخن می گفت.
مشاور وزیر خارجه آمریکا، پیمان ان پی تی را برای مدت ۱۰ سال موثر دانست تا از گسترش سلاح های اتمی جلوگیری کند، اضافه کرد: اما این تنها ان پی تی نیست که سزاوار اعتبار است. اتحاد جماهیر شوروی در واقع به این امر کمک کرد که در طول جنگ سرد، متحدانش را کنترل کند تا مانع دستیابی به ظرفیت سلاح های هسته ای مستقل آنها شود.
اشلی فورد با اعتراف به اینکه برآوردهای اطلاعاتی آمریکا نتوانسته بود برخی کشورهایی که به تسلیحات بومی اقدام کرده بودند را شناسایی کند اما ترکیبی از تضمین امنیتی ایالات متحده و فشار دیپلماتیک اجازه نداد تعدادی از کشورها برنامه ای هسته ای خود را به سوی تسلیحاتی ببرند، در نتیجه برنامه های خود را رها کردند.
وی البته مدعی می شود که ‘هنجارهای عدم اشاعه به خودی خود محقق نمی شوند و این مهم است به یاد داشته باشیم که قدرت و دیپلماسی ایالات متحده در جلوگیری از شمار زیادی از صاحبان سلاح های اتمی در جهان امروز نقش قابل توجهی داشته است’.
این مقام وزارت خارجه آمریکا که به نظر می رسد برنامه خاصی را برای بازبینی پیمان ان پی تی با خروج از پیمان موشک های هسته ای میان برد و همچنین توافق بین المللی برجام تدارک دیده است، شاهد این ادعای خود را استقرار تسلیحات هسته ای غیر استراتژیک آمریکا در کشورهای اروپایی به عنوان متحدان ناتو بیان کرد و از آن به عنوان بخشی از بازدارندگی هسته ای یاد کرد.
اشلی فورد ادامه داد: اما ان پی تی توانست متحدان ناتو را متقاعد سازد با وجود تهدید مستمر از مسکو، نیازهای امنیتی آنها بدون نیاز به ‘تسلیحات بومی’ تامین شدنی است. به عبارت دیگر، انتخاب نهایی سیاست هسته ای ناتو، بازدارندگی و عدم گسترش را افزایش داد و خوشبختانه در هر دو مورد، کاملا موفقیت آمیز بود.
وی که توقف حرکت کشورهای عضو ناتو برای دستیابی به سلاح های اتمی را ناشی از منافع غیرمستقیم نیروی نظامی ایالات متحده و سیاست امنیتی آن می داند، اظهار کرد: در دیگر کشورهای اروپای غربی خارج از ناتو و در شرق آسیا هم به دلیل اطمینان امنیتی ایالات متحده و همچنین ترکیبی از فشار و حمایت های نظامی، برنامه های سلاح اتمی رها شد.منجر به رها کردن برنامه های سلاح های هسته ای اکتشافی در چندین کشور دیگر شد، حداقل دو کشور برنامه سلاح های هسته ای خود را به دلیل ترکیبی از فشار ایالات متحده و حمایت های نظامی واشنگتن رها کردند.
این مقام آمریکایی از اینکه امروزه به دلیل قدرت و دخالت دیپلماتیک آمریکا برنامه های تسلیحات هسته ای زیادی به وقوع نپیوسته یا متوقف شده اند، ابراز خشنودی کرد.
اشلی فورد بسیاری از جنبه های چالش برانگیز دنیای هسته ای امروز را به ظهور نوسازی و تجدید رقابت قدرت بزرگ و تظاهرات مختلف آن در مسایل هسته ای مرتبط دانست و گفت: برخی از این پویایی ها جدید هستند، چرا که همه ما به وضوح در موقعیت استراتژیک بسیار متفاوت در سال ۲۰۱۹ هستیم.
وی سلاح های هسته ای را با منافع گسترده صلح و امنیت بین المللی در تضاد دانست و اظهار کرد: با یادآوری سوابق تاریخی، موضع هسته ای قوی ایالات متحده نه تنها دفاع از متحدان ما علیه تهدیدهای متعارف و هسته ای بود بلکه همچنین به متحدان کمک می کند تا نیاز به توسعه زرادخانه های هسته ای خود را نادیده بگیرند.
آنچه که از اظهارات مشاور وزیر خارجه در امور امنیت بین الملل و عدم اشاعه تسلیحات اتمی بر می آید و در بخش های دیگر این اظهارات مطرح کرده است، نگرانی های آمریکا همانند گذشته و دوران جنگ سرد، متوجه روسیه، چین، کره شمالی و همچنین جمهوری اسلامی ایران است.
بر همین اساس هم ایران در گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا درباره خلع سلاح اتمی، بخش مجزایی دارد و تلاش شده است تا با تکرار اتهامات بی پایه، القا کنند که جمهوری اسلامی ایران توانایی ها و قابلیت های دستیابی به سلاح اتمی را حفظ کرده است.
این گزارش که در آستانه نشست سوم آمادگی برای بررسی پیمان ان پی تی و متعاقب شکست تلاش های آمریکا در دو نشست دوره ای پیشین منتشر شده است، به دنبال آن است با القای شرایط خاص و بحرانی در ماهیت برنامه های هسته ای ایران، سمت و سوی پیمان را به گونه ای ببرد که دسترسی عادی به این فناوری ها را برای آن به حداقل یا ناممکن سازد.
القای بهره برداری از تجهیزات موشک های بالستیک در ساخت بمب اتم، یا امکان غنی سازی بالا در صورت داشتن چرخه غنی سازی که به موجب برجام از این حق برخوردار شده و برخی از محدودیت های آن تا حدود ۶ سال دیگر برداشته می شود، برای آن است که افکار جهانی برای گنجاندن مفادی در پیمان منع گسترش سلاح های اتمی علیه برنامه هسته ای ایران با آمریکا همراه شود.
آمریکایی ها به دنبال آن هستند، حال که نتوانسته اند جامعه جهانی را در خروج از برجام با خود هم نظر کنند، آنها را در اصلاح پیمان ان پی تی در کنار خود داشته باشند و برای این کار، تلفیق سناریوهای ادعایی همچون مدارک جعلی نخست وزیر رژیم صهیونیستی با پول های سعودی را طراحی کرده اند تا رای لازم را در اصلاح ان پی تی به دست آورند.