زنگ خطر فعالیت تندروها در شبکه های مجازی برای اسلام

گروه های تندرو و به حاشیه رانده شده، همواره از رسانه به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف گوناگون بهره برده اند. در این میان، گروه هایی که به اقدام های تروریستی و کشتار دست می زنند، موجی از خشونت و ترس را در فضای رسانه ای پراکنده اند.

دنیای امروز که با انفجار فناوری در عرصه رسانه های دیجیتال همراه شده، فضای مناسبی را در اختیار چنین گروه هایی قرار داده است که پیام های خود را راحت تر از گذشته منتشر و دیگر خواسته ها و اهداف خود را از این راه دنبال کنند.

کارشناسان و مقام های رسانه ای جهان اسلام که برای شرکت در دهمین نشست وزرای اطلاع رسانی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی به تهران آمده اند، در این زمینه به موارد گوناگونی اشاره می کنند.

** پیامد تندروی، عبور از فطرت واقعی اسلام

«علی بن خلفان سالم الجبری» قایم مقام وزیر اطلاع رسانی عمان، می گوید: هر فردی که به سوی استفاده از شبکه های اینترنتی می رود می خواهد به بسیاری از افراد در مکان های گوناگون دسترسی داشته باشد. این وسایل ارتباطی محدودیت های گذشته را ندارد و از این نظر مهم هستند. از این رو است که شبکه های تروریستی از این ابزارها استفاده می کنند.

وی درباره پیامدهای تندروی در اسلام تاکید می کند «مهمترین پیامد تندروی برخی گروه های اسلامی چشم پوشی و عبور از فطرت واقعی اسلام است».

قایم مقام وزیر اطلاع رسانی عمان می افزاید: با این همه مردم عاقل هستند و میان اسلام حقیقی و تندروی ها فرق می گذارند.

وی تاکید می کند «اکنون روشن شده است آنچه در برخی کشورهای اسلامی رخ داده در مسیر درستی نبوده است و باید یک روند دینی معتدل بر پایه عقل و منطق را در پیش گیریم».

به باور او، برای رویارویی با نفوذ گروه های تندرو در جهان اسلام، «مسلمانان باید دست صلح و دوستی به سوی یکدیگر دراز کنند و یکدیگر را با همه اختلاف های موجود بپذیرند زیرا این اختلاف ها در سایه اشتراک ها رنگ می بازد».

** لزوم شناسایی حوزه های اسلامی مورد هجمه تندروها

«احمد مصطفی» مشاور وزیر اطلاع رسانی موریتانی، درباره دلیل اقبال گروه های تروریستی به شبکه های اجتماعی اینترنتی می گوید: اینگونه رسانه ها به نسبت وسایل ارتباط جمعی دیگر دامنه گسترده تری دارد و نسبت به رسانه های رقیب خود زمینه بازتری را برای تبادل اطلاعات فراهم می آورد.

وی می افزاید: شبکه های اجتماعی ابزارهای اطلاعاتی گوناگونی به کار می گیرد و چندین امکان را به طور همزمان در اختیار این گروه ها قرار می دهد.

مشاور وزیر اطلاع رسانی موریتانی تاکید می کند «در کل معتقدم این امر مشکوک به نظر می رسد زیرا برخی شبکه های ماهواره ای نیز در خدمت این گروه ها هستند و اندیشه های آنان را تبلیغ می کنند. این، در حالی است که دولت های اسلامی می توانند جلو این رویه را بگیرند».

وی بر این باور است که راه رسانه ای خنثی سازی تبلیغات این گروه های تروریستی در فضای دیجیتال این است که «وسایل ارتباطی جهان اسلام به معرفی چهره واقعی این دین راستین بپردازند زیرا این گروه ها با اقدام های خود برخی اصول اسلام مانند جهاد و قصاص را زیر سوال برده اند و باید با شناسایی چنین حوزه هایی که مورد هجمه تندروها قرار گرفته است، واقعیت آن را بیان کنیم.

احمد مصطفی می افزاید: تمرکز بر نزدیک سازی قلوب مسلمانان یکی از وظایف این رسانه ها است. به این ترتیب رسانه های اسلامی می توانند پیامدهای منفی ناشی از فعالیت تروریست ها را خنثی کنند زیرا اقدام های این گروه ها حتی برخی افراد در کشورهای اسلامی را از این دین دور کرده است.

وی تاکید می کند «برقراری آرامش داخلی در کشورهای اسلامی نیز از افزایش دامنه فعالیت گروه های تروریستی در این مناطق جلوگیری خواهد کرد».

** اسلام واقعی، نیازمند اطلاع رسانی

«اسماعیل گنامالنگونگو» نماینده دایم گابن در سازمان همکاری اسلامی و سفیر این کشور در عربستان، بر این باور است که استفاده گروه های تروریستی و تکفیری از رسانه های نوین مانند اینترنت و شبکه های اجتماعی بسیار مهم است و نگرانی های بسیاری را ایجاد می کند.

اسماعیل گنامالنگونگو می گوید: گروه های تکفیری از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند تا نام خود را جا بیندازند و خود را میان مردم جهان مطرح کنند.

به باور او، فعالیت این گروه ها سبب می شود واقعیت اسلام دستخوش تغییر شود.

نماینده دایم گابن در سازمان همکاری اسلامی می افزاید: تندروها اقدام های خود را به نام اسلام تمام می کنند اما این اندیشمندان اسلامی هستند که باید به روشنی اسلام حقیقی را معرفی کنند.

وی تاکید می کند «همه بزرگان اسلامی چاره ای ندارند که درباره اسلام حقیقی سخن بگویند و اینکه اسلام به معنای تندروی نیست و انسان ها را به سوی صلح رهنمون می شود».

اسماعیل گنامالنگونگو درباره راهکارهای رسانه ای نیز بر این باور است که تلویزیون ها و رادیوها و دیگر رسانه ها باید به مردم اسلام حقیقی را نشان دهند.

** فرجام سخن

حضور گروه های تروریستی در فضای اینترنت زمینه مناسبی برای سوء استفاده این گروه ها از امکانات فراوان و بی مانند شبکه های اجتماعی را فراهم کرده است.

این شبکه ها، دسترسی به مخاطبان بی شماری را ممکن می سازند که در هر گوشه دنیا زندگی می کنند.

از سوی دیگر، در فضای اینترنت می توان یک پیام را با امکانات گوناگون تولید کرد و به سرعت انتشار داد.

از دید صاحبنظران رسانه ای و مقام های مسوول جهان اسلام، فعالیت این گروه ها زیر نام اسلام، چهره این دین مبین را خدشه دار می کند و واقعیت وجودی آن را به انحراف می کشاند.

این امر حتی ممکن است به بیزاری برخی افراد ناآگاه که در کشورهای اسلامی زندگی می کنند، از این دین بینجامد که پیامدهای منفی بسیاری خواهد داشت.

در این میان، راه مبارزه با فعالیت های رسانه ای گروه های تندرو، بهره گیری از همین ابزارهای اطلاع رسانی است.

در این عرصه، همگرایی کشورهای اسلامی برای مبارزه با این گروه های تروریستی ضروری به نظر می رسد.

به باور این صاحبنظران، کشورهای اسلامی باید اختلاف های جزیی را به کناری بنهند و با تمرکز بر مشترکات بسیار زیاد میان خود، راهی یکسان برای رویارویی با تروریسم برگزینند.

داشتن برنامه های عملی و پیاده سازی آنها از بایسته های این امر است.

همچنین رسانه ها باید مفاهیمی را که گروه های تکفیری از دین اسلام به انحراف کشانده اند، شناسایی کرده و برای معرفی واقعیت این موضوع ها بکوشند.

از بین بردن اختلاف ها و تنش های داخلی در کشورهای اسلامی نیز زمینه پاگیری تندروها در این کشورها را از میان خواهد برد یا دستکم زمینه های مناسب شکلگیری اینگونه حرکات را کاهش می دهد.