شانزدهم خرداد در آینه تاریخ معاصر ایران

مهمترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران در این روز، به شرح زیر است:

۱۶ خرداد ۱۳۷۷

آیت ‏اللَّه شیخ محمد باقر ملکی میانجی فقیه بزرگوار و مفسر قرآن درگذشت. از وی آثاری مانند تفسیر فاتحه الکتاب، بدایع الکلام فی تفسیر آیات الاحکام و تفسیر قرآن کریم در ۶ جلد به یادگار مانده است.

۱۶ خرداد ۱۳۷۴

خبرگزاری ها به نقل از جان دویچ رییس جدید سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) اعلام کردند که او خواستار افزایش فعالیت های جاسوسی آمریکا در ایران شده است.

۱۶ خرداد ۱۳۶۸

میلیونها تن از مردم عزادار و داغدیده ایران با حضور در مصلای تهران به امامت آیت الله العظمی گلپایگانی بر پیکر امام خمینی نماز خواندند و پیکر ایشان در یک همایش تاریخی و بی نظیر با حضور چند میلیونی امت عزادار ایران به خاک سپرده شد.

۱۶ خرداد ۱۳۶۰

۶ ماه پس از انعقاد بیانیه الجزایر و آزاد سازی گروگان های آمریکایی، حدود ۲ میلیارد دلار از دارایی های ایران، نزد بانک های آمریکایی در شرایطی آزاد شد که یک میلیارد دلار آن به حساب تضمینی جهت پرداخت احکام دیوان داوری دعاوی علیه ایران اختصاص یافت و بقیه نیز به ایران پرداخت شد.

۱۶ خرداد ۱۳۵۸

به دنبال بمباران روستاهای مرزی ایران به وسیله ی چهار جنگنده ی عراقی ۱۰ تن کشته شدند. ایران در این ارتباط با فراخواندن سفیر عراق مراتب اعتراض خود را اعلام کرد.

۱۶ خرداد ۱۳۵۲

محاکمه ی علنی هفت تن که به توطئه ربودن سفیر آمریکا و سرقت از بانک ایران و انگلیس متهم بودند در دادگاه نظامی آغاز شد.

۱۶ خرداد ۱۳۴۲

امام خمینی از باشگاه افسران به زندان قصر منتقل شد.

۱۶ خرداد ۱۳۳۰

سرکنسولگری های ایران در تل آویو و قدس با دستور محمد مصدق نخست وزیر وقت تعطیل شد.

۱۶ خرداد ۱۳۰۷

امان الله خان پادشاه افغانستان پس از سفری ۶ ماهه به چند کشور اروپایی، برای دیدار با رضاخان و بازدید از ایران از راه روسیه وارد بندر انزلی شد.

۱۶ خرداد ۱۳۰۴

قانون نظام وظیفه عمومی و احضار به خدمت زیرپرچم در پی تشکیل اداره کل احصائیه و سجل احوال، به پیشنهاد وزیر جنگ به تصویب مجلس شورای ملی رسید. بر پایه ی این قانون تمامی مردان ۲۱ ساله باید به خدمت سربازی اعزام شوند.

۱۶ خرداد ۱۳۰۵

کابینه مستوفی الممالک به عنوان دومین کابینه دوران پهلوی اول شکل گرفت . وی پس از محمدعلی فروغی ملقب به ذکاء الملک به این مقام انتخاب شد و کابینه ی او در ۶ خرداد ۱۳۰۶ هجری خورشیدی به کار خود پایان داد.

۱۶ خرداد ۱۳۰۳

وزارت جنگ به اطلاع وزارت امور خارجه رساند که موافقت خود را با قرارداد ۱۹۰۶ ژنو درباره ی مجروحین جنگ اعلام می کند؛«مقتضی می داند برای تصویب به مجلس مقدس شورای ملی پیشنهاد گردد.»

۱۶ خرداد ۱۳۰۳

وزارت امور خارجه در یادداشتی برای سفارت کبرای ایران در مسکو، ضمن تشریح فعالیت های سوء دوبسون کنسول شوروی در ارومیه از مشاورالممالک سفیر کبیر ایران در مسکو خواست مراتب اعتراض ایران را به اطلاع دولت شوروی برساند.

۱۶ خرداد ۱۳۰۰

سفارت آمریکا در تهران در گزارشی تصریح کرد: با آنکه نرمن وزیر مختار انگلیس در تهران، مردی توانا و با فرهنگ می باشد، نتوانسته است نزد ایرانیان محبوبیت پیدا کند. وی بیزاری اش را از ایرانی و هرچه ایرانی است آشکارا ابراز می کند و کارمندان خوبی ندارد. بیشتر آنها افسران پیشین ارتش هند با درجه ی نایب سرهنگی هستند و ایرانیان به تمسخر آنها را کلنل کمپانی هند می خوانند.

۱۶ خرداد ۱۳۰۰

سفارت انگلیس مانی پنی را به عنوان جانشین موقت کنسول انگلیس در همدان به وزارت امور خارجه معرفی و اعلام کرد وی ۲ روز پیش عازم محل ماموریت خود شده است.

۱۶ خرداد ۱۲۹۹

میرزا کوچک خان و نیروهای جنگل با انتشار بیانیه ای تشکیل حکومت جمهوری و الغای اصول سلطنت را در رشت اعلام کردند. این جمهوری به دنبال درگیری های شدید و مداوم با حکومت مرکزی و با شهادت میرزا پایان یافت.

۱۶ خرداد ۱۲۹۴

نیروهای روسیه از قزوین به طرف تهران حرکت کردند. نظامیان روس در طول مسیر شهر کرج را اشغال کردند و به طرف تهران به راه افتادند. با نزدیک شدن این نیروها به تهران، احمد شاه تصمیم گرفت پایتخت را به اصفهان انتقال دهد.

۱۶ خرداد ۱۲۹۳

جان لارنس کالدول وزیر مختار جدید آمریکا در ایران وارد تهران شد. وی پس از چارلز راسل به این مقام رسید. جان کالدول هفتمین نماینده ی سیاسی آمریکا در ایران بود.

۱۶ خرداد ۱۲۸۹

آیت ‏اللَّه سید ریحان اللَّه بروجردی عالم دینی در ۶۰ سالگی درگذشت. وی علاوه بر علوم فقه و اصول و حدیث، در ادبیات و رجال و تراجم نیز احاطه ی کامل داشت و آثاری مانند ریحان القلوب در اخلاق، فواکِه الفقها در فقه و شموس الطالعه در شرح زیارت جامعه، از وی به یادگار مانده است.