کاریز جاذبه گردشگری با ترکیبی از معماری سنتی و مدرن

کیش – جارپرس – شهر زیرزمینی کاریز یکی از جاذبه های گردشگری جزیره زیبای کیش در دل آبهای نیلگون خلیج فارس است که با معماری زیبا و ترکیبی از سنت و مدرنیته می تواند ظرفیتی مناسب برای جذب گردشگر باشد.

ایجاد شهر زیر زمینی در اعماق زمینی سخت و مرجانی تنها از عهده کسی برمی آید که با عشق و علاقه به سرزمین خود سختی کار را به جان می خرد و سال ها وقت خود را برای ایجاد جاذبه ای زیبا برای گردشگران صرف می کند .
قنات پارسی معرب کلمه ‘کنات’ به مفهوم کندن است که در ایران و به ویژه در بخش غربی جایگزین واژه کهن کاریز شده است و در اصل به صورت ‘ کهریز ‘ یا ‘ کهن ریز’ در مناطق شرقی ایران ، افغانستان و آسیای میانه کاربرد داشته است.
ساخت قنات یا کاریز در ایران به حدود شش هزار سال قبل باز می گردد و گفته می شود احداث آن در انحصار ایرانیان بوده و از آن برای هدایت آبهای زیر زمینی استفاده می شد.
قدمت قنات کیش به بیش از دو هزار سال می رسد ،آب شیرین و گوارای آن حاصل بارندگی های فصلی بوده که نیاز ساکنان جزیره و همچنین کشتی های عبوری خلیج فارس از طریق آن تامین می شد.
تنها مسیر دسترسی به قنات های قدیمی درکیش، پایاب های بود که مردم از طریق پله ها از سطح زمین به عمق ۱۴ متری می رفتند و آب مورد نیازشان را تامین می کردند.
هر قنات شامل دهانه ، مظهر ، هرنج ، مجرای تونل ، چاه ، میله ، خشکه کار ، پایاب ، آبده قنات ، مادر چاه و پیشکار قنات است ، طول قنات کیش از مظهر تا شهر باستانی حریره ۱۵ کیلومتر است و مادر چاه آن در کرانه صفین و پشت بازار عرب ها قرار دارد .
این مجموعه فرهنگی و سیاحتی در عمق ۱۴ متری در دل جزیره مرجانی کیش در لایه (گل رس مارن ) و زیر لایه مرجانی حفر شده که طول آن به ۱۵ کیلومترمی رسد . دمای هوا در شهرکاریز بین ۱۰ تا ۱۲ درجه خنک تر از هوای بیرون است .
این مجموعه قنات از سال ۷۸ با تغییر کاربری توسط یک سرمایه گذار ایرانی مقیم آلمان پس از بازسازی به شهر زیر زمینی کاریز تبدیل شده است . زیر بنای این مجموعه در شرایط فعلی فضایی به وسعت ۱۴ هزارو ۵۰۰ متر مربع و فضای بالای آن ۶۳ هزار متر مربع است که می توان در آینده با ساخت پارک ،آن را به فضای گردشگری تبدیل کرد.
‘منصور حاجی حسینی’ سرمایه گذار و موسس شهر زیرزمینی کاریز که ۳۰ سال از عمر خود را در آلمان زندگی کرده بود با سفری کوتاه به کیش تلاش می کند سرمایه سالهای زندگی خود را از آن سوی آبها به سرزمین مادری خود بیاورد و با ایجاد شهری در دل زمین مخاطبان را با تاریخ گذشته سرزمینی زیبا در دل آبهای نیلگون خلیج فارس پیوند دهد.
وی انگیزه خود برای سرمایه گذاری را علاقه مندی به وطن ، عرق ملی و جذابیت های نهفته در قناتهای کیش می داند و معتقداست داشتن نوآوری و ابتکار در معرفی جاذبه های تاریخی در جذب گردشگر بسیار اثر گذار است .
حاجی حسینی قدمت قناتهای قدیمی و سنگواره های مرجانی موجود در کاریز را بستر مناسبی برای مطالعات باستان شناسی دانست و افزود : در طول مدت حفاری دالان ها و مسیرهای منتهی به قنات دیواره هایی مملو از فسیل ها و مرجان هایی وجود دارد که قدمت آنها به چند میلیون سال می رسد .
وی به وجود فسیل یک لاک پشت با قدمت ۵۷۰ میلیون سال در سقف یکی از معابر کاریز اشاره کرد و به ایرنا گفت : تعدادی از این فسیل ها در دانشگاه مونیخ آلمان مورد آزمایش و بررسی قرار گرفتند که نتایج حاصل از آن نشان داد برخی از این سنگواره ها ۵۳ تا ۵۷۰ میلیون سال قدمت دارند .
وی با بیان اینکه آزمایش های مربوط به فسیل های بدست آمده از سقف مرجانی این مجموعه موجود است، اظهار داشت : برای این فسیل ها شناسنامه صادرشده است و اطلاعاتی در مورد قدمت ، گروه ، اسم فسیل و اینکه در چه سطحی از عمق آب ایجاد شده را به بازدیدکنندگان می دهد.
حاجی حسینی یاد آور شد : قنات کیش با داشتن آب شیرین و گوارا سال ها مرکز تامین آب جزیره و کشورهای همسایه خلیج فارس بوده است و امروز نیز با فضای دل انگیز و زیبای خود غذای روح گردشگران را تامین می کند .
موسس شهر زیرزمینی کیش به ایجاد موزه اسناد تاریخی کاریز اشاره کرد و گفت: این موزه در با مساحتی بیش از ۲۸۰ مترمربع ایجاده شده است که اطلاعات کاملی راجع به خلیج فارس و جزیره زیبای کیش از قبیل پیدایش این جزیره، فرهنگ، جغرافیای طبیعی و تاریخی و گیاهی، منابع آبی و اقلیمی و آب و هوا در آن دیده می شود .
در این موزه ۲۰ نقشه تاریخی از ایران با قدمتی دو هزار و ۵۰۰ سال که توسط خارجیان کشیده شده به نمایش درآمده است ، همچنین شناسنامه فسیل های آزمایش شده در مونیخ آلمان و اشیا کشف شده در جزیره موجود است .
اسناد ، مدارک و نقشه های قدیمی مربوط به خلیج فارس موجود در این موزه حاکی از این حقیقت تاریخی است که خلیج فارس متعلق به ایران بوده و نام آن همواره خلیج فارس بوده است .
حاجی حسینی به وجود شش پایاب در طول مسیر ۱۵ کیلومتری کاریزاشاره کرد و گفت : یکی از این پایاب ها ۸۰۰ سال قدمت دارد که در گذشته محل تامین آب شرب مردم منطقه بود.
وی با بیان اینکه سختی زیادی برای تبدیل کردن این قنات به مجموعه فرهنگی ، تاریخی متحمل شده است افزود : امروز گردشگران می توانند لحظاتی دلپذیر توام به آرامش را دراین فضا تجربه کنند .

* نمازخانه ای با سقفی از سنگواره ها و فسیل ها / اجرای طرح هفت خوان رستم تا پایان سال ۹۵
حاج حسینی در مورد نمازخانه موجود در این شهر زیرزمینی به ایرنا گفت : این محل به نوعی تنها مسجد مرجانی جهان است که سقف آن از سنگواره و فسیل های دریایی آکنده است و بازدید کنندگان می توانند در این فضا لحظاتی را با خالق زیبایی به راز و نیاز بپردازند و در مقابل شگفتی های آفرینش سر تعظیم فرود آورند.
این سرمایه گذار بخش خصوصی گفت : این مجموعه فرهنگی سیاحتی درسه فاز در حال تکمیل شدن است که در مرحله نخست به رغم سختی کار و مشکلات ،فضاهایی را برای عبور گردشگران ایجاد کردیم در مرحله بعد بازارچه سنتی ، رستوران و چایخانه ایجاد شد .
حاجی حسینی ادامه داد : در فاز سوم تلاش داریم داستان ‘ هفت خوان رستم ‘ در شاهنامه فردوسی را به مرحله اجرا در آوریم ، با اجرای این طرح گردشگران می توانند سوار بر قایق با عبور از آبراهی به طول ۵۸۰ متر این داستان را گوش دهند .
وی اظهار داشت :بخشی از حفاری انجام شده و تونل شاهنامه تقریبا آماده است و تا اواخر سال ۹۵ طرح کامل خواهد شد .
گردشگرانی که به کیش سفر می کنند در بازدید از این مجموعه می توانند از اطلاعات راهنمایان مستقر یا راهنمای صوتی برای آشنایی هر چه بیشتر با این مجموعه بهره مند شوند ، در پایان مسیر مکانی دل انگیز سنتی ایجاد شده و فرصتی برای استراحت گردشگران در دل زمین همراه با شنیدن موسیقی اصیل و سنتی فراهم شده است .
این سرمایه گذار در جزیره کیش گفت : ساخت هتل، سالن عکس و فیلم ، پاویون ، مهد کودک و سوئیت های ایرانی نیز در دستور کار است .
وی یکی از راه های رونق گردشگری را تبلیغات وسیع همراه با جذابیت عنوان کرد و گفت : اگر چه کاریز از جاذبه های شناخته شده کیش است اما نیاز به تبلیغات گسترده تری در شهرهای مختلف کشور دارد .

* راه اندازی تورهای ارزان به افزایش گردشگر کمک می کند / بزرگترین هفت سین نورزوی در کاریز
وی با تاکید بر اینکه هزینه سفر به کیش باید کاهش پیدا کند افزود : یکی از راه های جذب گردشگر در اماکن دیدنی جهان این است که گردشگران با هزینه پایین به یک منطقه گردشگری سفر می کنند و در آنجا فروشندگان با فروش اجناس با کیفیت و برند با درآمد زایی به رونق اقتصادی منطقه کمک می کنند .
وی تاکید کرد : ما بر عکس این سیاست عمل می کنیم هزینه بالای بلیت و هتل چیزی برای گردشگر نمی گذارد تا بخواهد در بازار خرج کند ، در حالی که راه اندازی تورهای ارزان قیمت به افزایش تعداد گردشگران کمک خواهد کرد .
حاج حسینی از گستراندن بزرگترین سفره هفت سین نوروزی در شهر زیر زمینی خبر داد و افزود : فصل رونق بازدید از مجموعه کاریز ایام نوروز است به همین دلیل برنامه های متنوعی برای این ایام در نظر گرفته شده است .
گردشگران برای بازدید از کاریز می توانند از ۹ صبح تا ۹ شب به این مجموعه مراجعه کنند.
جزیره کیش با وسعت حدود ۹۱ کیلومتر مربع در ۱۸ کیلومتری سرزمین اصلی در آب های نیلگون خلیج فارس واقع شده است.

منبع: ایرنا