پنجم آذر در آینه تاریخ معاصر ایران

مهم ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران در این روز، به شرح زیر است:

۵ آذر ۱۳۶۳
آمریکا پس از یک وقفه ۱۷ ساله و در جریان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، روابط دیپلماتیک خود را با بغداد از سرگرفت.

۵ آذر ۱۳۵۸
امام خمینی(ره) فرمان تشکیل بسیج مستضعفان را صادر کردند. بخشی از پیام امام این چنین است: «…مملکت اسلامی همه اش باید نظامی باشد و تعلیمات نظامی داشته باشد…همه جا باید این طور بشود که یک مملکتی بعد از چند سالی که بیست میلیون جوان دارد، بیست میلیون تفنگدار داشته باشد و بیست میلیون ارتش داشته باشد.»

۵ آذر ۱۳۵۸
موشه دایان وزیر امور خارجه ی رژیم صهیونیستی در یک سخنرانی در دانشگاه شهر دالاس آمریکا گفت: آمریکا از ابتدا نباید سلاح های نظامی پیشرفته را در اختیار دولت هایی مانند ایران یا عربستان قرار می داد، بلکه باید آنها را در اختیار اسراییل بگذارد و پایگاه نظامی خود را در اسراییل بنا نهد.

۵ آذر ۱۳۵۷
پس از تیراندازی عوامل رژیم پهلوی به مردم بی دفاع در بارگاه امام رضا(ع)، امام خمینی(ره)که این روز را تعطیل و عزای عمومی اعلام کرده بودند، سراسر کشور تعطیل و تمامی اداره های دولتی در اعتصاب بسر بردند.

۵ آذر ۱۳۵۷
آیت الله شیخ محمد غروی کاشانی از روحانیان مبارز عصر پهلوی دوم در ۸۵سالگی درگذشت.

۵ آذر ۱۳۵۳
حکم اعدام پنج روحانی شیعه در عراق که پشتیبان امام خمینی(ره) و مبارزه های ایشان بودند، به اجرا درآمد.

۵ آذر ۱۳۴۹
پاپ ژان پل ششم رهبر کاتولیک های جهان وارد تهران شد و با محمدرضا پهلوی دیدار کرد.

۵ آذر ۱۳۴۹
عملیات تخلیه ی نظامیان انگلیسی از خلیج فارس با خروج تمامی نیروهای این کشور، تکمیل شد.

۵ آذر ۱۳۲۳
ژنرال شارل دوگل رئیس جمهوری فرانسه با دعوت محمدرضا پهلوی و برای یک دیدار رسمی از ایران، وارد تهران شد.

۵ آذر ۱۳۲۳
گزارش نمایندگی سیاسی ایران در هندوستان به محمدساعد مراغه ای نخست وزیر فرستاده شد. در این گزارش به فعالیت های سیاسی آمریکا برای گسترش نفوذ سیاسی و اقتصادی خود در جهان و رقابت این کشور با انگلیس در زمان جنگ جهانی از جمله در هند اشاره شده بود.

۵ آذر ۱۳۲۲
فرانکلین روزولت رئیس جمهوری آمریکا و وینستون چرچیل نخست وزیر انگلیس به همراه گروهی از مقام های سیاسی و نظامی کشورهای خود، به منظور شرکت در کنفرانس تهران به ایران آمدند. این کنفرانس در فاصله روزهای ۶ تا نهم آذر ۱۳۲۲ خورشیدی و در جریان جنگ دوم جهانی، با حضور رهبران سه کشور متفقین؛ آمریکا، انگلیس و شوروی در تهران برگزار شد.

۵ آذر ۱۳۲۱
محمدعلی فروغی ذکاءالملک وزیر دربار و نخست وزیر پیشین در ۶۷ سالگی درگذشت.

۵ آذر ۱۳۱۲
مصوبه ی هیات وزیران درباره ی نظامنامه ی شهریه ی دانش آموزان مدرسه های متوسطه و عالیه، شامل پنج ماده ابلاغ شد.

۵ آذر ۱۳۰۳
تعدادی از مردم قم برای شکایت از رئیس عدلیه ی این شهر در تلگراف خانه جمع شدند و تحصن کردند.

۵ آذر ۱۳۰۲
وزارت امورخارجه در یادداشتی به سفارت روسیه نسبت به رفتارهای غیر اقتصادی آن کشور با بازرگانان ایرانی اعتراض کرد.

۵ آذر ۱۳۰۰
مجلس شورای ملی خواستار، پاسخ شدید دولت به تهدیدهای ۲ کشور روسیه و انگلیس به علت واگذاری امتیاز نفت شمال به شرکت آمریکایی استاندارد اویل شد.

۵ آذر ۱۳۰۰
وزارت امورخارجه به کارگزاری کل تبریز ابلاغ کرد که چون شعبه ی بانک قفقاز در آن شهر از طرف دولت به رسمیت شناخته نشده است، باید همچون یک تجارتخانه محسوب شود.

۵ آذر ۱۲۸۶
محمدعلی شاه به شدت نسبت به اقدام مجلس شورای ملی در کاهش بودجه ی دربار اعتراض کرد.