پنجم مهر در آینه تاریخ معاصر ایران

مهمترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران در این روز، به شرح زیر است:

۵ مهر ۱۳۹۲
در حاشیه شصت و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برای نخستین بار «محمدجواد ظریف» و «جان کری» وزیران امور خارجه ایران و آمریکا به مدت نیم ساعت با یکدیگر به گفت و گو پرداختند. این نشست، نخستین دور از گفت وگوهای هسته ای میان ایران و اعضای گروه ۱+۵ (شامل روسیه، چین، آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان) را پس از روی کار آمدن دولت یازدهم در ایران رقم زد.

۵ مهر ۱۳۶۳
آیت‏الله سید عبدالله شیرازی مرجع و فقیه بلندمرتبه حوزه علمیه مشهد در ۹۲ سالگی رخ در نقاب خاک کشید. از وی اثرهای ارزنده ای همچون عمده الوسایل، الامامه و الشیعه و ذخیره الصّالحین به یادگار مانده است.

۵ مهر ۱۳۶۰
عملیات ثامن الائمه با رمز «نصر من الله و فتح قریب» در جبهه جنوب و شمال آبادان در شرق رود کارون به وسیله ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آغاز شد. این عملیات پس از دو روز با پیروزی رزمندگان اسلام و شکست حصر آبادان به پایان رسید.

۵ مهر ۱۳۵۹
عملیات محدود ریجاب کرمانشاه به وسیله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه سرپل ذهاب اجرا شد. در این عملیات نخست رزمندگان، شمال پاتاق تا ریجاب را پاکسازی و امنیت را در شهرهای دالاهو، چناره و گاره برقرار کردند.

۵ مهر ۱۳۵۹
محمد علی رجایی نخست وزیر در گفت و گوی تلویزیونی اعلام کرد: اگر شخصیت هایی از کشورهای خارجی علاقه مند به دیدن آثار جنایت های ناشی از جنگ تحمیلی دولت بعث عراق به ایران بیایند از طرف ما مانعی ندارد ولی ما هیاتی را به عنوان حسن نیت نمی پذیریم.

۵ مهر ۱۳۵۹
رونالد ریگان کاندیدای ریاست جمهوری آمریکا از حزب جمهوری خواه به سکوت خود درباره بروز جنگ میان ایران و عراق پایان داد و جیمی کارتر رییس جمهوری آمریکا را متهم به حضور در این جنگ کرد.

۵ مهر ۱۳۵۹
ستاد مشترک ارتش در اطلاعیه شماره ۶۰ خود انهدام تاسیسات نفتی و صنعتی البکر، عام الفیل و کرکوک در آخرین حمله ی جنگنده های ایران به عراق را اعلام کرد.

۵ مهر ۱۳۵۷
موج اعتصاب ها و تظاهرات علیه محمدرضا پهلوی در شهرهای مختلف کشور، ابعاد گسترده تری یافت.

۵ مهر ۱۳۵۱
دفتر برنامه ریزی آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش بخشنامه ای را برای تعیین شرایط ثبت نام دانش آموزان دوره متوسطه صادر کرد. در این بخشنامه، با اشاره به برگزار نشدن کلاس اول نظام قدیم آموزشی، شرایط سنی برای ثبت نام دانش آموزان درج شده است.

۵ مهر ۱۳۴۵
پنجاه و پنجمین اجلاسیه کنفرانس بین المجالس در تهران آغاز به کار کرد. در این کنفرانس ۴۶۰ تن از نمایندگان ۶۳ کشور جهان شرکت کردند، این کنفرانس سیاست جهانی اعمال زور را محکوم کرد.

۵ مهر ۱۳۳۳
علی امینی نخست وزیر وقت ایران لایحه قرارداد کنسرسیوم را برای تصویب، به مجلس شورای ملی ارایه کرد. پنج شرکت بزرگ آمریکایی و ۹ شرکت مستقل طرف این قرارداد بودند و محل قرارداد جزایر خلیج فارس، تعیین شد و مدت آن نیز در اختیار کنسرسیوم بود. برپایه این پیمان در صورت درخواست تمدید از طرف شرکت های یادشده، دولت ایران مجبور به پذیرش این خواسته بود.

۵ مهر ۱۳۱۶
موسسه انحصار دخانیات و کارخانه توتون و سیگار به عنوان نخستین نهادی که در این زمینه فعالیت می کرد در زمینی به مساحت ۱۰ هکتار در جاده قزوین گشایش یافت.

۵ مهر ۱۳۰۳
شارژدافر کاردار سفارت شوروی در تهران با رضاخان دیدار و گفت و گو کرد.

۵ مهر ۱۳۰۰
تعدادی از مسوولان کشور از جمله ظهیر الاسلام، ضیاء السلطان، میرزا احمدخان و عون السطنه به اتهام سوء قصد به رضاخان و قوام السلطنه دستگیر شدند.