جاذبه های چهارمحال وبختیاری فرصتی برای شکوفایی صنعت گردشگری

امروزه گردشگری به عنوان صنعتی پویا با ویژگی های توسعه مدارانه خود و پدیده ای برآمده از توسعه همه جانبه و نوآوری ها در دنیای مدرن، بخش مهمی از فعالیت های تولیدی را در جهان روبه رشد به خود اختصاص داده است.
در این بین اکوتوریسم یا طبیعت گردی به عنوان یکی از شاخه های مهم صنعت گردشگری راهی برای حفظ چشم اندازها و ذخایر طبیعی است که با گسترش و توسعه آن امکان ایجاد کاربری های اقتصادی برای مناظر طبیعی و در نتیجه تامین اعتبارهای لازم برای حفظ آنها فراهم می شود.
محیط طبیعی، معیشت و شیوه های زیست سنتی، چشم اندازها و مناظر زیبای طبیعی، هدف های اصلی و جاذبه های گردشگرپذیر در گردشگری طبیعی است.
در این بین استان چهارمحال و بختیاری دارای پتانسیل های بی بدیلی در حوزه گردشگری طبیعی است که می تواند در رونق این صنعت در کشور نقش بسزایی ایفا کند، در واقع بکر بودن این استان مهمترین ویژگی و برگ برنده آن در رقابت در عرصه بوم گردی (گردشگری طبیعی) با سایر استانهاست.
بکر بودن این استان را می توان در ۲ محور مهم جای داد که یکی ریشه در طبیعت و گونه های نادر گیاهی و جانوری آن دارد و دیگری در زندگی مردمان این منطقه و عشایر کوچنده است.
حضور عشایر کوچنده در دامنه کوه های سرسبز زاگرس، بکرترین منظره از زندگی بشر در عصر مدرن است که می تواند چشم هر بیننده ای را به وجد آورد و گردشگران را از فرسنگ ها فاصله به این منطقه بکشاند تا با مشاهده نزدیک از این مناظر یکی از مهمترین تجربه های گردشگری خود را ثبت کنند.
پوشش و نوع تغذیه ساده محلی برگرفته از طبیعت بکراستان، آداب ، رسوم و زبان اصیل بختیاری، سنت های خاص و منحصر به فرد و چشم نواز در رسوم محلی، زندگی جمعی و آداب های خاص کوچک و بزرگ منطقه، بخشی از قابلیت هایی است که می تواند برای گردشگران جذاب باشد.
بنابر اعلام مدیرکل امور عشایر چهارمحال و بختیاری، تعداد عشایر استان بیش از ۲۶ هزار نفر است که از نظر جمعیت دومین استان عشایرنشین کشور به شمار می رود، بنحوی که ۱۲ درصد از جمعیت این استان را در خود جای داده و در ۸۵ درصد از گستره جغرافیایی چهارمحال و بختیاری حضور دارند.
یحیی حسین پور افزود: وجود منابع بالقوه و بالفعل در میان عشایر نیازمند فرصتی برای شکوفا شدن است که گردشگری عشایری با ره آورد خود می تواند تا حد بسیاری این فرصت را فراهم کند.
وی با بیان این که گردشگری عشایری بواسطه ماهیت هم پوشانی عرصه های طبیعی و فرهنگی می تواند جاذبه های گسترده ای را در برگیرد، تصریح کرد: آداب و رسوم، صنایع دستی، مراسم و آیین ها، شیوه و نحوه کوچ، سبک زندگی، تعامل با محیط پیرامون و وجود عرصه های منابع طبیعی بکر و دست نخورده از جمله جاذبه های خاص این نوع گردشگری است.
مدیرکل امور عشایر چهارمحال و بختیاری افزود: با توجه به این توانمندی ها و جاذبه های موجود در مناطق عشایری استان باید با بهره گیری از این فرصت طلایی بتوان ضمن ایجاد فرصت های شغلی در جوامع عشایری و بهبود معیشت این مردم سخت کوش و افتخارآفرین زمینه هایی برای پویایی اقتصاد استان و کشور فراهم کرد.
اما در کنار این قابلیت خاص و منحصربه فرد، جاذبه های گردشگری طبیعی در استان که شامل بخش وسیعی از جنگل های زاگرس، وجود بیش از یک هزار چشمه و ۳۰۰ چشمه آب معدنی، پنج منطقه حفاظت شده، یک پارک ملی و یک اثر طبیعی ملی، آبشارها، غارها، تالاب ها و سواحل رودخانه زاینده رود و کارون از جمله جاذبه های طبیعی خاص این استان است.
مدیرکل محیط زیست چهارمحال و بختیاری در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: ۸۷ درصد از مساحت این استان کوهستانی است و تاکنون یک هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی و ۲۹۴ گونه جانوری اعم از پرندگان، پستانداران، ماهی ها و خزندگان در استان شناسایی شده که از گونه های شناسایی شده ۲۷ گونه خاص استان است و همچنین با داشتن ۲۸ گونه جانوری در هریک میلیون هکتار، مقام اول گونه های جانوری کشور را به خود اختصاص داده است.
شهرام احمدی تصریح کرد: واقع شدن ۶۰ درصد از گستره طرح بین المللی حفاظت از تنوع زیستی زاگرس مرکزی و وجود بخش گسترده ای از حوضه های آبخیز رودخانه های کارون، زاینده رود و دز در محدوده این استان در کنار پارک ملی و مناطق حفاظت شده تنگ صیاد، سبزکوه، هلن، شیدا، قیصری، اثر طبیعی ملی لاله واژگون و تالاب بین المللی چغاخور، شرایط محیط زیست طبیعی این استان را در جایگاه ویژه ای در سطح ملی و بین المللی قرار داده که بی شک در رونق گردشگری طبیعی استان نقش بی بدیلی دارد.
وی با تاکید بر حفظ محیط زیست در توسعه بخش گردشگری طبیعی استان افزود: گردشگری طبیعی در صورتی که هدفمند و در تعامل با جوامع محلی انجام شود، ضمن پایداری محیط زیست و منابع طبیعی استان می تواند با ایجاد مشاغل پایدار از وابستگی جوامع محلی به منابع طبیعی و تخریب محیط زیست بکاهد.
از همین رو بهره گیری از ظرفیت و پتانسیل بالای گردشگری طبیعی در استان نیازمند تدوین راهکارهای مناسب، برنامه ریزی دقیق و مدیریت بالنده است تا از این طریق بتوان رشد اقتصادی را با حفظ منابع طبیعی و توجه به محیط زیست پیوند زد.
در همین راستا تدوین سند جامع گردشگری چهارمحال وبختیاری که فرایند تدوین آن پس از سه سال به دنبال تاکید رییس جمهوری تکمیل شد و در نهایت در سال گذشته به تصویب اعضای شورای برنامه ریزی استان رسید، نوید این را می داد که این استان به زودی به قطب گردشگری طبیعی کشور تبدیل و در این خصوص گام های بلندتری برداشته شود چرا که به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، گردشگری طبیعی رویکرد اصلی تدوین این سند است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در پاسخ به این پرسش که در این مدت چه اقدام های در خصوص توسعه توریسم طبیعی انجام گرفته است، گفت: در سال های اخیر و بویژه پس از تدوین سند جامع توسعه گردشگری استان تلاش شده تا با تبلیغات گسترده ضمن معرفی جاذبه های گردشگری استان، در زمینه جذب سرمایه گذار برای تقویت زیرساخت ها اقدام شود.
حیدر صادقی با اشاره به سرمایه گذاری ۱۶۵ میلیارد ریالی بخش خصوصی در طرح های گردشگری استان در سال گذشته تاکید کرد: هدایت سرمایه گذاری ها به سمت گردشگری طبیعی و گردشگری روستایی تا حد بسیار زیادی در توسعه زیرساخت ها و افزایش جذب گردشگر موثر بوده است.
وی از راه اندازی ۶۰ خانه مسافر در روستاهای هدف گردشگری استان خبر داد و گفت: رشد ۱۰۰ درصدی خانه های مسافر در استان طی سال گذشته نشان از توجه به گردشگری طبیعی و مشارکت دهی روستاییان در توسعه این صنعت است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری با اشاره به ایجاد یک کمپینگ گردشگری عشایری در مجاورت آبشار شیخ علیخان کوهرنگ، تصریح کرد: در تالاب چغاخور و بروجن نیز کمپینگ های عشایری قشقایی در حال شکل گیری است.
صادقی از تدوین پرونده کوچ عشایر در استان خبر داد و گفت: این پرونده برای ثبت جهانی تهیه شده و هم اکنون در حال بررسی در یونسکو است.
وی همچنین با اشاره به ثبت ۲ اثر طبیعی از استان در فهرست موقت یونسکو تصریح کرد: زردکوه بختیاری و دشت لاله های واژگون در فهرست موقت یونسکو ثبت جهانی شده و تلاش ما بر این است تا سایر جاذبه های طبیعی استان نیز به ثبت برسد.
صادقی از اعطای تسهیلات کم بهره تا سقف یک میلیارد ریال در قالب وام های طبیعت گردی به متقاضیان خبر داد و افزود: در همین راستا سال گذشته بیش از ۲۰ میلیارد ریال تسهیلات به طرح های گردشگری و سرمایه گذاری در استان پرداخت شد.
وی برگزاری جشنواره های فرهنگی تفریحی، صدور ۲ مجوز بهره برداری اقامتگاه بوم گردی، شروع عملیات اجرایی هفت پروژه گردشگری در شهرستان های سامان، بروجن و لردگان و صدور ۱۱ مجوز بهره برداری باغ گردشگری را از دیگر اقدام ها در توسعه صنعت گردشگری طبیعی استان برشمرد.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، کمبود اعتبار را از مهمترین چالش های فراروی توسعه گردشگری استان اعلام کرد و گفت: انتظار است تا به استان هایی که قابلیت های بسیاری بویژه در حوزه گردشگری طبیعی که ضمن کمترین آلودگی بیشترین درآمدزایی را برای کشور دارد، توجه بیشتری شود.
اما در کنار تمام مزیت هایی که برای استان چهارمحال و بختیاری در حوزه گردشگری طبیعی عنوان شد، باید گفت گردشگری طبیعی می تواند در رونق گردشگری بین المللی کشور نیز بسیار موثر واقع شود که در این حوزه نیز نقش این استان بسیار پررنگ تر است، چرا که هر کشوری سیاستی مناسب برای جذب گردشگر برای خود تعریف می کند و در این میان به دلیل وجود ملاحظه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در ایران می توان اذعان کرد که اکوتوریسم (گردشگری طبیعی) مناسب ترین نوع گردشگری در کشور است و می تواند سهم قابل توجهی را در جذب گردشگر خارجی به خود اختصاص دهد.
انتظار می رود با توجه به نگاه ویژه و اهمیتی که دولت تدبیر و امید برای حوزه گردشگری قائل است و همچنین نامگذاری این استان به قطب گردشگری طبیعی کشور از سوی دکتر روحانی در سفر سال ۹۳ به استان، شاهد اختصاص اعتبارهای بیشتر و کمک به ایجاد زیرساخت های لازم برای سرعت بخشی به چرخش توسعه این صنعت سبز در استان و کشور باشیم.
گزارش از خاطره حسین زاده – ایرنا