کابینه عجیب ترزا

در این گزارش که در شماره شنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۵ خورشیدی به قلم میثم سلیمانی منتشر شد، می خوانیم: روز عمل فرا رسیده است. سه هفته از رفراندوم غافلگیر کننده بریتانیا می گذرد و امروز دیگر دیوید کامرون نخست وزیر نیست و ترزا می به ساختمان شماره ده خیابان داونینگ نقل مکان کرده است.
ترزا می که کار خود را از روز چهارشنبه هفته گذشته آغاز کرد حالا ترکیب کابینه خود را معرفی کرده تا نشان دهد عزمی جدی برای آغاز فرآیند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا دارد. کابینه ای با یازده تغییر و انتصاب های خیره کننده که برخی از آنها تعجب بسیاری را برانگیخته است.
او در کابینه خود برخی را تنبیه کرده و با برخی دیگر به نوعی مصالحه کرد و ترکیبی را بر مسند امور قرار داد تا به سرعت بتواند مسیر خروج را بپیماید. افرادی مانند مایکل گوو و جرج آزبورن از جمله مهم ترین افرادی بودند که از کابینه خارج شدند و افرادی مانند بوریس جانسون، لیام فاکس و دیود دیویس وارد کابینه بریتانیا شدند.
او حتی وزارتخانه ای را تحت عنوان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا ایجاد کرد و مسوولیت آن را به دیوید دیویس رهبر سابق حزب سپرد تا به طور مستقیم تنها روی خروج بریتانیا تمرکز کند. انتخاب بوریس جانسون نیز به عنوان وزارت امور خارجه از انتخاب های جنجالی ترزا می به شمار می آید که با واکنش های بسیار زیادی همراه بود و فیلیپ هاموند نیز به وزارت خزانه داری رفت تا سیاست اقتصادی متفاوتی را در کشور رهبری کند.
حالا قدم بعدی تراز می این است تا به صورت عملی نشان دهد که چه برنامه ای برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا دارد. حالا او وظیفه دارد بریتانیا را از وضعیت وخیمی که پس از رفراندوم به وجود آمده ترمیم کند و اقتصاد کشور را از اختلال خارج کند و به سرمایه گذاران این اطمینان را بدهد که خروج بریتانیا از اتحادیه تهدیدی برای سرمایه های آنها نیست و استقلال کشور را نیز حفظ کند. حال باید دید که آیا این کابینه و شخص ترزا می توان این کار را دارد یا خیر!
**تغییر سیاست اقتصادی
دولت بریتانیا به رهبری دیوید کامرون از سال ٢٠١٠ که روی کار آمد سیاست ریاضت اقتصادی سختی را در کشور به وجود آورد و با وجود اعتراض های فراوان به این سیاست ها روی آن ایستاد تا سال ٢٠١٣ که این سیاست ها جواب داد و بریتانیا رشد سه درصدی و ایجاد اشتغال بالای یک میلیون شغل را پس از سال ها رکود تجربه کرد.
جورج آزبورن، وزیر خزانه داری بریتانیا مرد اول سیاست های ریاضتی بریتانیا بود که با حمایت کامرون این اقدامات را انجام داد. او از حامیان ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا بود و خروج آن را ضربه ای مهلک به اقتصاد کشور می دانست. حالا به نظر می رسد شخص خانم می دیگر تمایلی به سیاست های ریاضتی ندارد و حالا که کشور از اتحادیه خارج شده دیگر نیازی به سیاست های گذشته نیست و جورج آزبورن به عنوان مردی که سیاست های ریاضتی در اقتصاد را رهبری می کند دیگر جایگاهی در کابینه جدید بریتانیا نداشت خود شخصا استعفا داد تا فیلیپ هاموند، وزیر خارجه در کابینه کامرون جای او را بگیرد و به وزارت خزانه داری رفت.
انتصاب فیلیپ هاموند به این سمت که سیاست های انبساطی در اقتصاد را بیش از سیاست های انقباضی قبول دارد می تواند پیام جدی را به سرمایه گذاران و بازار بریتانیا و جهان ارسال کند که دوره سیاست های ریاضتی بریتانیا به پایان رسیده و حالا باید شاهد رویکردی جدید در این عرصه باشیم. هاموند که به عنوان چهره ای مثبت در مذاکرات هسته ای ایران با ١+۵ شناخته می شد در دوره وزارت خارجه خود عملکرد مثبتی از خود برجای گذاشته است و با توجه به نگاه مثبت اروپایی ها به هاموند بتواند اطمینان بیشتری را جلب کند و از طرفی دیگر شاید نخست وزیر جدید بریتانیا قصد داشته باشد تا با حضور هاموند در این سمت مذاکرات خروج را بیش از اینکه بر عهده وزارت خارجه باشد بر عهده وزارت خزانه داری قرار دهد. هاموند در نخستین اظهارات خود در سمت وزارت خزانه داری عنوان کرد که بازار نیاز به سیگنال های اطمینان بخش دارد، سرمایه گذاران باید بدانند که ما هرچه لازم است در مسیر حفظ اقتصاد و ثبات به کار می بندیم.
**باند خروج
ترزا می در کابینه جدید خود سه شخصیتی را قرار داده که شاید بتوان آنها را باند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا دانست. دیوید دیویس، رهبر سابق حزب محافظه کار بین سال های ٢٠٠٢تا ٢٠٠٣ از جمله افراد حامی خروج از اتحادیه اروپا بود که اکنون وارد کابینه جدید بریتانیا شده است.
او اداره وزارتخانه ای جدیدالتاسیس به نام خروج از اتحادیه اروپا را بر عهده گرفته که هنوز حوزه مسوولیتی آن کامل مشخص نیست اما از جمله مسوولیت آن مدیریت خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا است. اما نفر بعدی از این باند لیام فاکس است. او که با حکم می اکنون وزارتخانه تجارت بین الملل را برعهده دارد در بین سال های ٢٠١٠ تا ٢٠١١ در سمت وزارت دفاع بریتانیا قرار گرفت.
اما به دلیل آنکه یکی از دوستان خود را بدون حکم دولتی در سفرهای کاری و جلسات مهم محرمانه با خود همراه می کرد به دلیل سوءاستفاده از مقام دولتی مجبور به استعفا از سمت خود شد و حالا به یکی از مهم ترین سمت های دولتی بریتانیا رسیده که نقش مهمی را می تواند در بحث تجارت بین الملل در این دوره ایفا کند اما او عملا چهره محبوبی شناخته نمی شود که به راحتی بتواند انتظار موفقیت در این سمت را داشته باشد.
اما سومین نفر نیز بوریس جانسون است که در حکمی غیرمنتظره به سمت وزارت امور خارجه رسید تا سه ضلعی باند خروج تکمیل شود. جانسون که رهبری خروج بریتانیا از اتحادیه را بر عهده داشت بسیاری انتظار داشتند که او بتواند جانشین دیوید کامرون در سمت نخست وزیری شود اما با وجود جاه طلبی او برای رسیدن به نخست وزیری با متهم شدن او به بی برنامگی پس از خروج از اتحادیه و خیانت دوست خود یعنی مایکل گو باعث شد تا وارد رقابت نخست وزیری نشود.
حالا با اعطای سه پست کلیدی توسط خانم می به موافقان خروج می توان دو پیغام عمده را دریافت کرد. یکی از اینکه خانم می در خروج جدی است و این انتصاب ها خبر خوبی برای موافقان برگزاری مجدد رفراندوم نخواهد بود. از طرفی او باید تیمی که به خروج از اتحادیه رای دادند را با دادن سمت به افراد اصلی این کمپین راضی کند تا علیه او دست به اقدامی نزنند. سه ضلعی ای که انتظار موفقیت از آنها تا حدودی اندک به نظر می رسد اما این مسیری است که خانم می در حال طی کردن آن است.
**انتصاب جنجال برانگیز
کاش خبر انتصاب بوریس جانسون به وزارت خارجه یک جوک بود. این واکنشی بود که نخست وزیر سابق سوئد پس از انتشار خبر انتصاب جانسون به وزارت خارجه بریتانیا انجام داد. انتصاب بوریس جانسون به عنوان وزارت خارجه بریتانیا نخستین خبری بود که از کابینه جدید این کشور خارج شد و بسیاری را در شوک این خبر فرو برد.
البته شاید بسیاری توقع داشتند که جانسون به سمت وزارت کشور یا حتی فرهنگ برگزیده شود اما هیچ کس انتظار این تصمیم را از سوی نخست وزیر جدید بریتانیا نداشت که جانسون به این سمت مهم دست پیدا کند. او به هیچ عنوان در اروپا محبوب نیست. او همواره نسبت به اظهارات جنجال برانگیز خود در خصوص افراد و شخصیت های مختلف معروف است. حتی این اتفاق به حدی برای اروپایی ها نگران کننده بود که ژان مارکو آیرو وزیر خارجه فرانسه در واکنشی گفت که بوریس جانسون در جریان رفراندوم بریتانیا به مردم دروغ گفته است.
وی افزود بریتانیا کسی را انتخاب کرده است که دیگر راه فرار ندارد. هنوز نگاه جانسون در خصوص آینده سیاست خارجی بریتانیا مشخص نیست اما او همواره در این زمینه نگاه جنجال برانگیزی داشته است. او هوادار اسراییل به حساب می آید و همواره برای آن سنگ تمام گذاشته است. او حتی در اظهاراتی در خصوص برنامه اتمی ایران پیش بینی کرده بود که ایران بمب اتم می سازد اما این اتفاق رخ نداد. او در دوره ای اعلام کرد: وقت آن رسیده است که امریکا سکان این برنامه غیرقابل توقف را به دست بگیرد و در عین اینکه به مردم ایران آنچه را که می خواهند، بدهد و خود ابتکار عمل را به دست داشته باشند.
اما اکنون نه پیش بینی جانسون در به بمب رسیدن ایران محقق شد و نه کسی در آن زمان وقعی به پیشنهاد او برای دادن بمب به ایران داد. اکنون از اظهارات جانسون ١٠ سال می گذرد و ایران با غرب بر سر برنامه صلح آمیز هسته ای خود به توافق رسیده است و اکنون جانسون در نخستین اظهارات خود در مورد برجام و در سمت وزارت خارجه عنوان کرد که او اجرای کامل برجام با همکاری متحدان کشورش را ادامه خواهد داد.
**اخراجی های مهم کابینه
اگرچه یازده نفر از کابینه بریتانیا خارج شدند اما دو نفر از آنها از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار بودند. یکی از آنها جورج آزبورن وزیر خزانه داری بریتانیا بود که از سمت خود استعفا داد و دیگری مایکل گوو وزیر دادگستری بود که شخص خانم می او را از کابینه کنار گذاشت. گوو که از جمله شخصیت های حامی بوریس جانسون در کمپین خروج بود پس از پایان رفراندوم با دور زدن و خیانت به او رسما وارد کارزار رهبری حزب شد.
اما از آنجایی که پس از رفراندوم و اقدام او علیه جانسون باعث شد تا به عنوان شخصیتی خیانتکار در حزب شناخته شود و کاری کنند که عملا از صحنه رقابت خارج شود، ترزا می او را عملا با اخراج از کابینه تنبیه کرد تا نشان دهد تمایلی به حضور شخصیتی مانند گوو در کابینه خود ندارد.
**زنان در کابینه خانم نخست وزیر
نکته ای که در کابینه خانم می وجود دارد حضور زنان در آن است که تعداد آنها نسبت به کابینه گذشته کاهش یافته است. آندرا لندسام که به عنوان رقیب خانم می در رقابت رهبری حزب حضور داشت و در نهایت از رقابت کنار کشید تا راه برای نخست وزیری ترزا می باز شود به سمت وزارت محیط زیست رسید. به غیر از لندسام در این کابینه پنج زن دیگر حضور دارند که از جمله آنها امبر رود بود که جانشین ترزا می در وزارت کشور بریتانیا شد.
**نخستین سفر به اسکاتلند
ترزا می در نخستین سفر خود پس از رسیدن به سمت نخست وزیری به ادینبورگ رفت تا با نیکولا استورجن وزیر اول اسکاتلند در خصوص خروج از اتحادیه مذاکره کند. ترزا می پیش از سفر عنوان کرده بودند که پیام این سفر همراهی دولت انگلستان در کنار اسکاتلند است. او همچین عنوان کرد که این نخستین سفر من به عنوان نخست وزیر است و من به اینجا آمدم تا تعهد خود را نسبت به حفظ بریتانیا نشان دهم و دولت من همیشه در کنار شما خواهد بود.
گفتنی است اسکاتلند از جمله مخالفان جدایی از اتحادیه بود و بیش از شصت درصد مردم رای به ماندن دادند اما حالا مجبور هستند تا از اتحادیه جدا شوند اما آنها خواستار ماندن هستند و حتی قصد دارند تا با رفراندومی دیگر از بریتانیا جدا شوند اما از جمله ماموریت های می حفظ اتحاد بریتانیا است که باید دید آیا می تواند در این زمینه نیز موفق شود یا خیر!
**ماده پنجاه لیسبون اجرا نخواهد شد
ترزا می نخست وزیر انگلیس درپی دیدار با نیکولا استورجن، وزیر اول و رهبر حزب ملی اسکاتلند اعلام کرد دولتش ماده ۵٠ پیمان لیسبون را اجرا نخواهد کرد. به گزارش رویترز می که برای منصرف کردن اسکاتلند از جدایی از بریتانیا به ادینبورگ سفر کرده، تاکید کرد تا زمانی که برسر یک رویکرد انگلیسی به توافق نرسند، مذاکرات جدا شدن از اتحادیه اروپا را آغاز نمی کنند.
وی در کنفرانس خبری بعد از ملاقات با استرجون گفت: آماده ام به گزینه ها گوش دهم و با وزیر اول درباره اینکه می خواهم دولت اسکاتلند در بحث های ما کاملا دخیل باشد، بسیار صریح بودم. خانم می افزود: قبلا گفته ام که ماده ۵٠ را تا زمانی که مطمئن شوم رویکرد انگلیسی و مواردی برای مذاکره داشته باشیم، آغاز نمی کنم.
*منبع: روزنامه اعتماد