یک عکس گویا از روابط پوتین و اوباما

مسکو – جارپرس – از سال ۲۰۱۲ که ولادیمیر پوتین سومین دوره ریاست جمهوری خود را در روسیه آغاز کرد، به دلیل گسترش نفوذ نظامی ناتو و آمریکا به شرق اروپا و سپس اوضاع اوکراین روابط با این کشور تیره شد و اکنون نیز در حالت تقابل دیپلماتیک و اقتصادی است.

به گزارش جارپرس به نقل از ایرنا، روابط روسیه و آمریکا در بدترین حالت از سال ۱۹۹۱ زمان فروپاشی شوروی و تشکیل روسیه نو قرار دارد، به گونه ای که باید گفت دو کشور فقط در حد ضرورت و برای حل مسائل مختلف به ویژه بحران سوریه و مشکلات اوکراین با هم رابطه دارند.
اصلی ترین زمینه های بروز این وضعیت را می توان سیاست های تهاجمی غرب به ویژه باراک اوباما دانست که در هشت سال ریاست جمهوری خود به ویژه دوره کنونی تاکید کرده، اقدام ها در تمامی زمینه ها از جمله نظامی و سیاسی علیه روسیه ادامه خواهد یافت و در حالیکه ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ آخرین روز مسئولیت وی است، تداوم تحریم های سه ساله ضدروسی را در دستور کار دارد.
با توجه به این وضعیت، پوتین ۱۹ آبان پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با اشاره به روابط سرد مسکو و واشنگتن در دوران مسئولیت باراک اوباما، اعلام کرد: بازسازی مناسبات دو کشور آسان نیست، هرچند سخنانی در این باره گفته شده است.
پوتین با توجه به سخنان دونالد ترامپ نامزد پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مبنی بر علاقه وی به همکاری با روسیه با هدف کاهش اختلاف ها، افزود: زمان رقابت های انتخاباتی سخنان زیادی (از ترامپ) شامل تلاش برای احیای روابط واشنگتن و مسکو شنیدیم که با توجه به شرایط نامناسب روابط، درک می کنیم و می پذیریم بازسازی همکاری ها مسیر آسانی ندارد.
رئیس جمهوری روسیه همچنین تاکید کرد: بارها نیز گفته ام که مسکو مقصر بروز وضعیت کنونی در روابط با واشنگتن نیست، بلکه خواهان برقراری مناسبات کاملی هستیم و به سهم خود برای پیمودن چنین مسیری آمادگی داریم.
دیمیتری مدودیف نخست وزیر روسیه نیز ۱۶ ابان ماه ضمن اشاره به سردی روزافزون روابط واشنگتن و مسکو، گفت: مناسبات روسیه و آمریکا به پایین ترین سطح سقوط کرده و این کشور مسئول بروز وضعیت کنونی است. متاسفانه به دلیل رویدادهای اوکراین و با اقدام های دولت باراک اوباما، شاهد چنین وضعیتی در روابط دوجانبه هستیم.
نخست وزیر روسیه افزود: زمانی که تماس ها را با اوباما در آغاز دوره ریاست جمهوری وی آغاز کردیم، هیچ تصوری نداشتیم که روابط مسکو و واشنگتن تا این حد بی سابقه سقوط می کند.
مدودیف که از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ رئیس جمهوری روسیه بود: در زمان ریاست جمهوری اوباما هم دوره هایی بود که روابط روسیه و آمریکا در سطح خوبی قرار داشت.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز پس از پیروزی ترامپ اعلام کرد: سخنان زیادی شنیده ایم، ولی باتوجه به اقدام های دولت آمریکا عمل خواهیم کرد و متناسب با هر اقدام پاسخ خواهیم داد.
ویتالی چورکین نماینده دائمی روسیه ۲۵ مهرماه در سازمان ملل اعلام کرد: روابط مسکو و واشنگتن به پایین ترین سطح و دوره جنگ سرد رسیده و وضع کلی بسیار بد و بدترین از سال ۱۹۷۳ (شوروی) است.
روابط واشنگتن و مسکو از سال ۲۰۱۴ در سه محور گسترش نفوذ نظامی ناتو بوِیژه آمریکا نزدیک و حتی هم مرز روسیه در شرق اروپا، دریای بالتیک و اوضاع سوریه تیره شده است.
از سوی دیگر، آمریکا و اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۴ با طرح اتهام دخالت روسیه در درگیری های شرق اوکراین و کمک به مخالفان دولت این کشور، مجموعه ای از تحریم های گسترده اقتصادی و مالی ضدروسی را وضع کرده اند که واکنش متقابل مسکو را در پی داشته است.
اما در سوی دیگر، اوباما باز هم در تازه ترین اقدام ضدروسی خود دیروز (۲۸ ابان) در نشست با شماری از سران کشورهای اروپایی در برلین برای تمدید تحریم ها علیه روسیه در رابطه با پرونده اوکراین اقدام کرد و به توافق رسید.
اوباما در برلین اعلام کرد: تحریم های ضدروسی تا زمانی که توافقنامه مینسک برای حل و فصل بحران اوکراین کامل اجرا نشود، تمدید خواهد شد.
در اجلاس تمدید تحریم روسیه، افزون بر اوباما، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، فرانسوا اولاند رئیس جمهوری فرانسه، ترزا می، متئو رنتسی و ماریانو راخوی نخست وزیران انگلیس، ایتالیا و اسپانیا شرکت داشتند.
توافقنامه مینسک ماه فوریه ۲۰۱۵ برای حل و فصل مناقشه اوکراین از سوی سران روسیه، فرانسه، آلمان و اوکراین امضا شد.
آتش بس میان نیروهای کی یف و استقلال طلبان شرق اوکراین، ایجاد منطقه حائل بین دو طرف با عقب بردن تسلیحات سنگین از منطقه و مبادله همه اسیران از جمله مفاد توافقنامه مینسک است.
وزیر امور خارجه روسیه نیز با انتقاد از تداوم سیاست های ضدروسی اوباما، ابراز امیدواری کرده است که در ماههای پایانی مسئولیت تیم کنونی کاخ سفید، عقلانیت بر سیاست باراک اوباما حاکم شود.
لاوروف روز پنجشنبه با اشاره به توصیه اوباما به ترامپ نامزد پیروز انتخابات آمریکا مبنی بر تفاوت گذاشتن بین سیاست های واقعی با احساسی و هیجان های انتخاباتی، اظهار کرد: چنین می نماید، رئیس جمهوری کنونی که در شرایط حساسی قرار دارد، کمتر فکر می کند تا برای حل مسائل اقدامی انجام دهد.
وی افزود: امیدوارم عقل سالم حاکم شود، اما آنچه که به اصول روابط مسکو و واشنگتن پس از ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ (پایان مسئولیت دولت اوباما) مربوط می شود، این است که رئیس جمهوری آینده آمریکا نقشی تعیین کننده در این زمینه دارد.
یوری اوشاکوف دستیار رئیس جمهوری روسیه در امور بین المللی نیز اعلام کرد: دولت اوباما برای به بن بست کشاندن روابط واشنگتن و مسکو تلاش می کند.
وی افزود: دولت آمریکا تلاش های خود را برای به بن بست کشاندن روابط با روسیه متمرکز کرده و برای این منظور تلاش می
کند تا روابط در حالتی قرار گیرد که در صورت تمایل دولت جدید برای بهبودی مناسبات، انجام آن سخت باشد.
اما با توجه به دوره رو به پایان مسئولیت اوباما، پوتین که یک بار نیز با نامزد پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مذاکره تلفنی انجام داده و مثبت نیز ارزیابی شده، امیدوار به دوران پسااوباما برای بهبودی روابط است و اگر ترامپ به برنامه های انتخاباتی خود عمل کند، مناسبات واشنگتن و مسکو می تواند از بدترین حالت تاریخی خارج شده و اندک اندک بهبود یابد و روابط متفاوتی نیز بین دو رئیس جمهوری نسبت به اوباما برقرار شود.
ترامپ در جریان رقابت های انتخاباتی، افزون بر تحسین پوتین به عنوان یک رهبر قدرتمند در برابر اوباما، مواضع دوستانه در برابر روسیه را حتی به مسائل بین المللی کشاند و تعامل همراه با کاهش تنش بین واشنگتن و مسکو را سودمند خواند.