گام جدید مجمع کشورهای صادرکننده گاز در نشست بولیوی برای نقش آفرینی بیشتر در بازار جهانی گاز

به گزارش جارپرس از ایرنا، چهارمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی.ایی.سی.اف) در سوم آذرماه در سانتاکروز بولیوی برگزار شد که در آن نشست بر لزوم تاثیرگذاری بیشتر مجمع در بازار جهانی گاز تاکید شد.
سومین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز جهان با شعار «گاز طبیعی، سوخت منتخب برای توسعه پایدار» بیست و سوم نوامبر (دوم آذرماه ۱۳۹۴) با حضور سران ۹ کشور در سالن اجلاس سران تهران برگزار شده بود.
نخستین و دومین نشست سران. جی.ای.سی.اف نیز به ترتیب در دوحه قطر و کاخ کرملین روسیه برگزار شده بود.
مجمع کشورهای صادرکننده گاز که به اختصار (GECF) نامیده می شود، سازمان تازه بنیانی است که به منظور هماهنگی در مسایل مربوط به تولید و صادرات گاز طبیعی در سطح جهان، توسط ایران، روسیه و قطر و تعداد دیگری از کشورهای صادرکننده گاز، در ۲۳ دسامبر ۲۰۰۸ تاسیس شد.

** جی.ای.سی.اف در آرزوی تبدیل شدن به اوپک
گاهی اوقات به دلیل شباهت با اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت) این مجمع به نام اوپک گازی نیز خوانده می شود که محمد حسین عادلی دبیر کل جی.ای.سی.اف به شدت نسبت بدان انتقاد می کند و می گوید: سازوکار فعالیت مجمع کشورهای صادرکننده گاز با اوپک تفاوت دارد و نباید یکسان دانسته شود.
اگرچه در تشکیل مجمع کشورهای صادرکننده گاز که گاهی اوقات اوپک گازی نیز خوانده می شود، از سازمان اوپک نفتی الگوگیری شده، اما در حال حاضر نحوه فعالیت آن با اوپک بسیار متمایز است.
مجمع کشورهای صادرکننده گاز همانند اوپک سهمیه بندی در تولید و صادرات کشورهای عضو ندارد و دخالتی در قیمت گذاری های گاز نمی کند.
اگرچه تاکنون جی.ای.سی.اف تاکنون از دخالت در مدیریت بازار گاز خودداری کرده است، اما نمی توان ورود این مجمع به مدیریت عرضه گاز طبیعی در بازار جهانی در سال های آینده را رد کرد، زیرا اعضای این مجمع، کنترل کننده بیشترین حجم گاز مصرفی جهان هستند به طوری که ۴۲ درصد از تولید گاز جهان و ۷۰ درصد از ذخایر گازی جهان در اختیار این مجمع قرار دارد.

**قدرت بلامنازع جی.ای.سی.اف در انرژی گاز
کشورهای الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، ونزوئلاو امارات، ١٢ عضو اصلی جی.ای.سی.اف هستند و هلند، نروژ، عراق، عمان، پرو و آذربایجان به عنوان اعضای ناظر در مجمع کشورهای صادرکننده گاز شرکت می کنند.
کشورهای عضو این مجمع، ۴۴ درصد از تولید گاز جهان، ۶٧ درصد از ذخایر گازی جهان، ۶۴ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ۶۶ درصد از تجارت گاز طبیعی مایع شده (ال. ان. جی) را در اختیار دارند.

**هیات نمایندگی ایران در اجلاس سانتاکروز
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری و بیژن زنگنه وزیر نفت در چهارمین نشست سران کشورهای صادر کننده گاز شرکت کردند.
معاون اول رییس جمهوری در این نشست گفت: جای خشنودی است که مجمع کشورهای صادر کننده گاز که ۱۷ سال پیش در تهران شکل گرفت، اکنون به یکی از مهمترین نهادها در عرصه بین‌المللی انرژی تبدیل شده است.
جهانگیری اظهار داشت: برگزاری اجلاس سران مجمع از جمله فعالیت‌های برجسته است که می‌تواند در یافتن راهکارهایی مشترک برای حمایت از منافع جمعی کشورهای عضو، هماهنگی سیاست‌ها در راستای افزایش سهم گاز در سبد انرژی جهان و توسعه همکاری‌ها بین کشورهای عضو نقش‌آفرین باشد.
معاون اول رییس جمهوری تاکید کرد: با توجه به این تحولات، ما باید به عنوان تولیدکنندگان اصلی گاز طبیعی همکاری‌هایمان را به سطح نوینی ارتقا دهیم و به تبادل اطلاعات و تجربیات و هماهنگی بین سیاست‌های بازاریابی و صادرات در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی بیش از گذشته اهتمام بورزیم.
وی یادآور شد: در سال‌های اخیر با وجود اعمال تحریم‌های یکجانبه و ناعادلانه دولت آمریکا، جمهوری اسلامی ایران توانست تولید گاز را با اتکا به توانمندی‌های شرکت‌های داخلی و دانش فنی بومی به نحو قابل توجهی افزایش دهد.

**رایزنی های بین المللی در حاشیه اجلاس بولیوی
معاون اول رییس جمهوری در حاشیه این اجلاس با مقام های ارشد گینه استوایی، ونزوئلا، بولیوی و لیبی دیدار و برای انتقال تجربیات به سایر کشورها، اعلام آمادگی کرد.
اسحاق جهانگیری در دیدار با تئودور اوبیانگ رییس جمهور‌ گینه استوایی بر تقویت همکاری دو کشور در‌ چارچوب کشورهای صادرکننده گاز تاکید کرد.
وی با بیان اینکه ایران و گینه استوایی علاوه بر گاز از ظرفیت های بی شماری برای توسعه مناسبات برخوردارند ،عنوان کرد: از برگزاری اجلاس آتی سران کشورهای صادرکننده گاز در گینه استوایی استقبال می کنیم، ایران به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر گاز، آمادگی دارد تجربیات خود را در حوزه صنعتی و علمی بویژه بخش انرژی در اختیار گینه استوایی قرار دهد.
تئودور اوبیانگ رییس جمهوری گینه استوایی نیز در این دیدار اعلام کرد: از حمایت ایران برای میزبانی گینه استوایی برای پنجمین اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز قدردانی می کنم.
معاون اول رییس جمهوری همچنین در دیدار با نیکولاس مادورو رییس جمهوری ونزوئلا با اشاره به مناسبات مثبت و سازنده ایران و ونزوئلا بر گسترش همکاریهای تهران- کاراکاس در همه زمینه ها تاکید کرد.
جهانگیری اعلام کرد: شرکتها و صنایع ایران در سالهای اخیر پیشرفت های ملموسی داشته اند و ما آمادگی داریم تا تجربیات خود را در همه زمینه ها در اختیار کشور دوست ونزوئلا قرار دهیم.
معاون اول رییس جمهوری همچنین در دیدار با اوو مورالس رییس جمهوری بولیوی با اشاره به سطح عالی روابط سیاسی ایران و بولیوی، بر لزوم توسعه مناسبات اقتصادی میان دو کشور تاکید کرد.
جهانگیری با تاکید بر ضرورت حل موانع بانکی در جهت ارتقاء سطح مناسبات اقتصادی دو کشور، گفت: لازم است تلاش برای حل موانع و مسائل بانکی به صورت جدی تر از سوی بولیوی پیگیری شود.
معاون اول‌ رییس جمهوری‌ همچنین در دیدار با وزیر خارجه لیبی با تاکید بر اینکه لیبی کشوری بزرگ و بااهمیت در جهان اسلام و قاره آفریقا است، اظهار امیدواری کرد با همت مردم و سران اقوام و طوایف این کشور هرچه سریعتر از بحران خارج شود.
وزیر خارجه لیبی نیز در این دیدار گفت: ما برای توسعه صنایع خود به ویژه در حوزه انرژی نیازمند کمک ایران هستیم.

**تاکید اعضای مجمع بر نقش گاز در توسعه پایدار جهانی
چهارمین نشست سران جی.‌ای‌. سی .اف در بولیوی با انتشار بیانیه ای در ۲۴ نوامبر (سوم آذر) به کار خود پایان داد که در این بیانیه بر ارزشگذاری عادلانه منابع گاز بر مبنای حق حاکمیت کشورهای عضو برای تعیین سیاست‌ها و مقررات متناسب تاکید شد.
همچنین اعضای مجمع نسبت به تحریم‌های یکجانبه که مورد تأیید نهادهای مسئول در سازمان ملل متحد نیستند، نیز اعتراض کردند.
در بخش دیگری از این بیانیه نیز بر قصد این مجمع برای ارتقای جایگاه بین‌المللی جی. ای. ‌سی. ‌اف به عنوان یک نهاد کارآمد بین المللی فعال در گسترش همکاری سازنده درباره مسائل مربوط به توسعه صنعت گاز و شرایط مطلوب بازار تاکید شد.