واگذاری اماکن تاریخی کردستان در پیچ و خم بروکراسی

به گزارش جارپرس به نقل از ایرنا پیش از آنکه اعلام شود چندین مکان تاریخی کردستان به بخش های دولتی و خصوصی واگذار می شود، قرارداد واگذاری حق بهره برداری و مشارکت در احیا و بهره برداری عمارت ملک التجار سنندج با کاربری تعیین شده خانه هنرمندان در نشستی در تاریخ ۲۵ شهریور سال ۹۳ میان صندوق احیا و شهرداری سنندج، امضا و مبادله شد اما اکنون با گذشت ۲ سال هنوز شهرداری سنندج اقدام به آماده سازی این مکان نکرده است.
شاید چنین مواردی باعث شده است صندوق احیای اماکن تاریخی، برای واگذاری اماکن دیگر استان همکاری لازم را نداشته باشد این عدم همکاری به گونه ای است که موجبات گله مندی بهرام نصرالهی زاده رئیس سازمان برنامه وبودجه کردستان را نیز فراهم کرده است.
او با اشاره به اینکه اماکن تاریخی در کردستان بلاتکلیف مانده اند گفت: نه منابع لازم وجود دارد و نه شرایط برای واگذاری فراهم می شود بسیاری از دستگاه های دولتی هم برای تحویل و مرمت این اماکن ابراز آمادگی کرده اند اما کارها پیش نمی رود.
نصرالهی زاده اظهار کرد: دستور سلطانی فر، رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور را نیز برای واگذاری یکی از اماکن تاریخی کردستان به منظور مرکز اسناد غرب کشور گرفتیم اما صندوق احیا همکاری نکرده است.
وی خواستار تشکیل هیاتی متشکل از استانداری کردستان، سازمان برنامه وبودجه و سازمان میراث فرهنگی برای تعیین تکلیف این وضعیت شد.
اما محسن علوی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان توپ را به زمین صندوق احیا و بهره برداری از بناها و اماکن تاریخی و فرهنگی انداخت و گفت: مساله اصلی مربوط به این صندوق است و قرار شده است هیاتی که در استان تشکیل می شود به این مشکلات رسیدگی کند.
در حالی که مسئولین استان از عدم همکاری صندوق احیا صحبت می کنند، در سایت این صندوق فقط در بهمن ماه امسال، ۶ مکان تاریخی در استان های لرستان و آذربایجان شرقی به مزایده گذاشته شده و مهلت شرکت در مزایده نیز تا سوم بهمن اعلام شده است.
در پایگاه اطلاع رسانی صندوق احیا در آخرین مورد خبر واگذار شدن خانه صادقی در اردبیل منتشر شده این بنا قرار است پس از طی مراحل مرمت مورد بهره برداری قرار گیرد.
در همین پایگاه ۲ اثر تاریخی از کردستان در اردیبهشت امسال برای مزایده قرار داده شده است که پیشتر نیز در بهمن سال گذشته به مزایده گذاشته شده بود این موضوع نشان می دهد که استقبالی از مزایده گذاشتن این ۲ مکان تاریخی نشده است.
معاون میراث اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان در این زمینه گفت: در شرایط کنونی تغییر کاربری و تغییر وضعیت ساختمان ها کاملا از دست مسئولین استان خارج شده است و تنها از طریق صندوق احیا به مزایده گذاشته می شود.
محمد رشیدی افزود: اجاره حمام عبدالخالق و هزینه های ترمیم آن بالا بود که باوجود کاهش اجاره نیز هنوز در مزایده از آن استقبال نشده است.
وی اظهار کرد: شهرداری برای در اختیار گرفتن ملک التجار با صندوق احیا قرارداد بسته بود و برای ترمیم آن ۲ ماه فرصت داده بود.
رشیدی ادامه داد: نماینده ای از طرف صندوق برای بررسی به استان اعزام شد که با مشاهده اینکه هیچ کاری صورت نگرفته است اکنون قصد دارند تا این مکان را از شهرداری پس بگیرند.
وی در رابطه با اعلام آمادگی دستگاه های دولتی برای اجاره برخی از این اماکن گفت: دستگاه های دولتی می خواهند از طریق داخل استان و طی نکردن مسیر صندوق احیا اقدام به این کار کنند که از نظر قانونی انجام این کار برای ما فراهم نیست.
وی با اشاره به اینکه برای تغییر کاربری نیاز به موافقت مجلس وجود دارد گفت: صندوق احیا نیروهای لازم برای کارهای مختلف از جمله گرفتن موافقت مجلس برای هر مکان تاریخی را دارد اما میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان چنین توان و امکانی ندارد.
رشیدی با بیان اینکه بیشتر استان های کشور نیز با این مشکلات روبرو هستند، افزود: تنها در شهرهای بزرگی همچون اصفهان به دلیل توانایی مالی سرمایه گذاران، واگذاری ها از طریق صندوق بهتر پیش رفته است.
معاون میراث اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان گفت: بیشتر فعالان بخش خصوصی به دنبال ساختمان هایی هستند که درست مقابل خیابان های اصلی شهر باشد و از دیگر اماکن تاریخی که بیشتر در داخل کوچه ها قرار دارند استقبال نمی کنند.
واگذاری حق بهره برداری از عمارت مصری به پژوهشکده کردستان شناسی دانشگاه کردستان، عمارت احمد زاده به بنیاد نخبگان و منزل احمدی در کوچه یمین لشکر به حوزه هنری از مواردی است که به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پیشنهاد شده بود.
به نظر می رسد راه حلی که پیشتر برای جلوگیری از فرسودگی و از بین رفتن اماکن تاریخی و حفظ و مرمت آنها از طریق واگذاری این اماکن گرفته شده بود دست کم در استان کردستان به بن بست رسیده است.
آنچه مسلم است بازگشایی در اماکن تاریخی و فرهنگی استان کردستان به روی گردشگران یا سرمایه گذاران منجر به افزایش سفر به استان و اشتغالزایی می شود، اما در شرایطی که اعتبارات لازم برای مرمت و تملک این اماکن توسط دولت وجود ندارد آسان تر ان است این ساختمان ها به بخش های دیگر که نیاز به ساختمان دارند می تواند دست کم از تخریب و فرسودگی این اماکن تاریخی و ارزشمند جلوگیری کند.