سرعت سرسام‌آور افول گنجینه سبز زاگرس

به گزارش جارپرس از ایسنا، این روزها آفت پروانه سفید برگ خوار نیز به جان جنگل‌های بلوط زاگرس افتاده است، گاهی در ابتدای ورود هرگونه آفت شاهد انکار و بی‌توجهی به آن هستیم، اما زمانی‌که وضعیت به حالت بحرانی رسید، آن‌گاه برای مبارزه اقدام می‌کنیم و گاهی زمان طلایی از دست رفته است.

جبران کامل تخریب جنگل‌ها و مراتع عملا کاری غیرممکن محسوب می‌شود، برای به ثمر رسیدن یک درخت بلوط بیش از ۲۰۰ سال زمان نیاز است، در حالیکه برای قطع و از بین بردن یک درخت تناور کمتر از یک روز زمان نیاز خواهد بود، از بین رفتن یک درخت بلوط یک گام به سمت زوال جنگل‌های بلوط است.

اولین دود تخریب جنگل در چشم جنگل نشینانی می‌رود که از طریق جنگل معیشت خود را تامین می‌کنند، و در مراحل بعد شاهد فرسایش خاک، عدم تغذیه منابع آب زیرزمینی، ایجاد کانون‌های گرد و غبار و … خواهیم بود.

حال باید دید مسئولان کلان کشور، چه برنامه‌ای برای جلوگیری از تخریب جنگل‌های بلوط زاگرس، به‌عنوان یک گنجینه طبیعی دارند؟ قطعا نجات جان جنگل‌های زاگرس نیازمند نگاه ویژه مسئولان کلان کشوری و تخصیص اعتبارات ویژه است.

باتوجه به اعتبارات ناچیز، نمی‌توان مبارزه با آفات را در سطح وسیعی انجام داد

سید رحمت موسوی- کارشناس گیاه پزشکی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه آفات جنگل‌های بلوط به دو دسته آفت برگ‌خوار و جوانه‌خوار و آفت‌های ثانویه تقسیم می‌شود، اظهار کرد: عموما جمعیت آفت برگ‌خوار از ۱۵ اسفندماه افزایش پیدا و به درختان آسیب وارد می‌کند، این آفت درختان را از هرگونه برگ عاری کرده و معموما در حاشیه رودخانه‌ها و مکان‌هایی که رطوبت بالا است، این آفت فعالیت بیش‌تری دارد.

وی افزود: زمانی‌که آفت برگ‌خوار به درخت خسارت وارد کرد، برگ درختان پس از مدتی مجدد شروع به رویش می‌کند، اما این پروسه انرژی زیادی را از درخت می‌گیرد و انرژی که باید صرف زایش و تولید میوه شود، صرف برگ می‌شود و درخت دیگر خاصیت زایشی خود را از دست می‌دهد.

موسوی در ادامه با بیان اینکه آفت‌های ثانویه مانند سوسک زمانی‌که درخت دچار ضعف شده باشد، به درخت بلوط آسیب وارد می‌کند، خاطرنشان کرد: عموما آفات در تمامی نقاط جنگلی پراکنده هستند، این آفات باید مرتبا پایش شوند، اگر جمعیت آفات به حالت طغیان برسد، فرآیند مبارزه بسیار دشوار خواهد شد.

این کارشناس گیاه پزشکی با تاکید بر اینکه خشکیدگی گون‌ها در زاگرس در حال بحرانی شدن است، توضیح داد: شاهد خشگیدگی ۵۰۰ هزار گون در زاگرس هستیم، چهارمحال و بختیاری بیش‌ترین تنوع و سطح گون‌زارها را در کشور به خود اختصاص داده، عوامل خشگیدگی گون‌های زاگرس در حال بررسی است.

وی با بیان اینکه تغییر اقلیم، خشکسالی، آفات و بیماری‌ها در موضوع خشکیدگی گون‌زارها و جنگل‌های بلوط زاگرس موثر است، توضیح داد: برای مبارزه با آفات و بیماری‌ها مجاز به استفاده از سموم نیستیم و باید مبارزه با آفات و بیماری‌ها به‌صورت بیولوژیک انجام شود.

موسوی ادامه داد: استفاده از روش باکتری BT برای آفت برگ‌خوار بلوط انجام می‌شود، اما باتوجه به اعتبارات ناچیز سالانه، نمی‌توان مبارزه با این آفت را در سطح وسیعی انجام داد، مبارزه با آفات باید به‌صورت یکپارچه و در زمان مناسب انجام شود، این مسئله علاوه بر تامین اعتبار نیازمند همکاری بین دستگاه‌های اجرایی است.

این کارشناس گیاه‌پزشکی تاکید کرد: محلول پاشی هوایی در سطح آلوده در جنگل‌های زاگرس باید با استان‌های همجوار چهارمحال و بختیاری به‌صورت همزمان انجام شود تا نتیجه مطلوب حاصل شود.

وی در خصوص آفت پروانه سفید برگ خوار در جنگل‌های بلوط زاگرس، یادآور شد: این آفت در استان‌های کهگیلویه و بویر احمد و بخشی از استان فارس مشاهده شده است، این افت عموما در ارتفاعات پایین فعال می‌شود، اما اکنون به حالت طغیان نرسیده است.

موسوی گفت: امکان وجود این آفت در برخی نقاط جنگل‌های بلوط زاگرس در چهارمحال و بختیاری وجود دارد، اما قطعا به حالت طغیان نرسیده و باید مراقب بود.

این کارشناس گیاه پزشکی در پایان تصریح کرد: در حال حاضر بالغ بر ۲۳ هزار هکتار از جنگل‌های بلوط زاگرس با آفت برگ‌خوار و جوانه‌خوار درگیر شده است که وضعیت ۳۰۰۰ هکتار از جنگل‌های بلوط استان بحرانی است.

نجات جنگل‌های بلوط زاگرس نیازمند یک تصمیم‌گیری کلان است

امینی- رئیس اداره جنگل‌کاری اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه جنگل‌های زاگرس در حوزه رویشی زاگرس قرار دارند، اظهار کرد: این جنگل‌ها عموما در ناحیه غربی استان واقع شده‌اند، مساحت جنگل‌های زاگرس در استان ۳۲۸ هکتار بوده و عمده گونه‌های جنگلی استان شامل گونه بلوط است.

وی افزود: حدود ۲۰ درصد از مساحت جنگل‌های چهارمحال و بختیاری نیز شامل گونه‌هایی مانند بادام کوهی، بنه، مهلب، زبان گنجشک و … است، عمده کارکرد مناطق جنگلی حفاظت از منابع آب و خاک بوده و همچنین جنگل‌ها در جلوگیری از فرسایش خاک و گرد و ایجاد گرد و غبار نیز موثر هستند.

امینی با تاکید بر اینکه یک هکتار اراضی جنگلی حدود ۴۰ برابر بیش‌تر از یک زمین بایر آب را به داخل سفره آب‌های زیرزمینی نفوذ می‌دهد، تصریح کرد: باتوجه به شرایط خشکسالی، جنگل‌ها در جلوگیری از هدرفت آب و حفظ خاک تاثیر بالایی دارند.

رئیس اداره جنگل‌کاری اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در ادامه با بیان اینکه عوامل مختلفی در تخریب جنگل‌ها موثر است، یادآور شد: آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرعمدی توسط دامداران و گردشگران یکی از عوامل اصلی در تخریب جنگل‌ها است.

وی افزود: قطع درختان برای تهیه چوب و ذغال یکی دیگر از عوامل موثر در تخریب جنگل است که اکنون قاچاق چوب و ذغال باتوجه به شرایط اقتصادی و معشیتی شدت گرفته و بسیار خطرآفرین خواهد بود.

امینی با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای جلوگیری از بروز خسارت به جنگل‌های بلوط زاگرس و احیای جنگل‌ها، توضیح داد: بذرکاری و نهال‌کاری در مناطق مستعد جنگلی و آبیاری با ایجاد سامانه‌های آبگیر برای جلوگیری از خشکیدگی تک پایه و توده‌ای جنگل‌های بلوط در دستور کار قرار دارد.

رئیس اداره جنگل‌کاری اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه اعتبارات برای انجام اقدامات موثر در سطح وسیع از جنگل‌های استان بسیار محدود است، گفت: ایجاد سامانه‌ها و چاله‌های آبگیر در جنگل‌ها از هدررفت آب جلوگیری می‌کند، این اقدام نیازمند تخصص اعتبار است.

وی با تاکید بر اینکه برنامه‌ریزی برای نجات جنگل‌های بلوط زاگرس نیازمند یک تصمیم‌گیری کلان است، بیان کرد: می‌توان با تامین اعتبار نسبت به ایجاد چاله‌های آبگیر، ایجاد آتش‌بر در جنگل‌ها، مبارزه با آفات و بیماری‌ها و … برنامه‌ریزی کرد.

انتهای پیام