تحریم‌ اتحادیه اروپا علیه شرکت‌های هواپیمایی نقض حقوق اتباع ایرانی است

به گزارش جارپرس ازایرنا، اتحادیه اروپا ۲۳مهرماه سه شرکت‌ هواپیمایی ایران‌ایر، ماهان‌ایر و ساها را به بهانه ادعای بی‌اساس دخالت ایران در مناقشه اوکراین از طریق ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه تحریم کرد.

در بیانیه اتحادیه اروپا ادعا شده بود که سه شرکت هواپیمایی ایران‌ایر، ماهان‌ایر و هواپیمایی ساها، موشک‌ها و پهپادهای ساخت ایران را به روسیه منتقل کرده‌اند.

اتحادیه اروپا مدعی شد: «این تحریم ها هدفمند هستند و به دنبال بازدارندگی از سیاست ها و فعالیت های خاص ایران هستند. اتحادیه قصد ندارد به طور کلی ترافیک هوایی یا ارتباطات مردمی بین اتحادیه و ایران را مختل کند.»

در این راستا نشست تخصصی «بررسی ابعاد حقوقی و بین المللی تحریم اخیر شرکت‌های هواپیمایی ایرانی» روز یکشنبه در سالن اجتماعات مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه برگزار شد.

مرتضی عبدی معاون امور بین‌الملل مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه، نصرالله ابراهیمی، هیبت الله نژندی منش، محمودرضا فیروزمند و زهرا فریور در این نشست به بیان نقطه نظرات تخصصی درباره تحریم اخیر شرکت‌های هواپیمایی ایرانی از منظر حقوق بین‌الملل پرداختند.

اقدام شورای اتحادیه اروپا خلاف اصول است

هیبت الله نژندی منش کارشناس حقوق بین‌الملل در این نشست درباره تحریم اشخاص حقیقی و سه شرکت هواپیمایی ماهان، ایران ایر و ساها گفت: قطعنامه تحریمی علیه ایران از سوی شورای اتحادیه اروپا چند روز پیش منتشر و براساس این قطعنامه چند شخص و سه شرکت هواپیمایی تحریم شدند.

وی ادامه داد: دلیلی که نماینده عالی شورای اتحادیه اروپا مطرح کرد و بعد از آن شورای اتحادیه اروپا براساس آن اشخاص حقیقی و سه شخصیت حقوقی جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرد، این بود که این اشخاص در انتقال موشک‌های بالستیک و فناوری‌های مرتبط همچنین پهپادها و فناوریهای مرتبط به روسیه نقش داشتند چرا که این تجهیزات در حملات روسیه علیه غیرنظامیان در اوکراین استفاده شده است.

وی افزود: به عبارت دیگر می‌خواهند بگویند که در این جنگ علیه غیرنظامیان اقداماتی صورت می‌گیرد و جمهوری اسلامی ایران هم با انتقال موشک‌ها و پهپادها در حمله به غیرنظامیان که خلاف قواعد بین‌الملل بشردوستانه است، مشارکت دارد.

این استاد حقوق بین‌الملل تصریح کرد: اقدام شورای اتحادیه اروپا در تحریم اشخاص ایرانی در پرتو ارزش‌های حاکم بر این اتحادیه و اصول و قواعد حقوق بین‌الملل غیرقانونی و خلاف اصول است.

نژندی‌منش با اشاره به دیباچه معاهده اتحادیه اروپا، افزود: شورای اتحادیه اروپا تصریح دارد که اتحادیه در تمامی اقدامات خود از جمله اقدامات محدودکننده و تحریمی باید اصول و ارزش‌هایی را مدنظر داشته باشد همچنین از منظر حقوق بین‌الملل اصل بر نسبی بودن معاهدات است؛ از این‌رو اعضای پذیرنده کنوانسیون می‌توانند اقدامات محدودکننده داشته باشند.

وی اظهار داشت: با وجود این اصل در حقوق بین الملل، حتی در منشور ملل متحد در مواردی به صورت موردی استثناهایی پذیرفته شده است و بر اساس بند ۶ ماده ۲ منشور ملل متحد، سازمان به عنوان شخصیت حقوقی مستقل باید مراقب کند تا کشورهایی که عضو ملل متحد نیستند اقدامی را انجام ندهند که صلح و امنیت بین‌المللی به خطر بیفتد.

وی ادامه داد: همچنین در فصل هشتم منشور ملل متحد اجازه داده شده است تا دولت‌ها سازمان‌های منطقه‌ای تاسیس کنند اما اقدامات و تصمیم‌های این سازمان‌ها نباید با اصول و اهداف منشور ملل متحد مغایرت داشته باشد.

استاد حقوق بین‌الملل خاطرنشان کرد: اگر چه از منظر حقوق بین‌الملل یک سازمان می‌تواند در راستای حفظ و صلح بین‌المللی اقداماتی را وضع کند اما مهمترین اصول در منشور ملل متحد اصول برابری، استقلال کشورها و اصل حسن نیت است اما در اتخاذ قطعنامه شورای اتحادیه اروپا این اصول نقض شده است.

نژندی‌منش با اشاره به ماده ۲۴ منشور ملل متحد، یادآور شد: متولی اولیه صلح و امنیت بین‌المللی براساس این ماده منشور ملل متحد، شورای امنیت است و این شورا باید در قطعنامه‌ای مشخص کند که آیا اقدامی از سوی یک کشور صلح و امنیت بین‌المللی را به خطر انداخته است و در این صورت اقدامات متناسب و مناسب اتخاذ شود.

استاد حقوق بین‌الملل تاکید کرد: شورای امنیت در موضوع مورد اشاره (اینکه کشوری صلح و امنیت بین المللی را به خطر انداخته است) به دلیل وتو چین و روسیه در این حوزه به اجماع نرسید و قطعنامه نداشته است؛ بنابراین کشورها نمی‌توانند بدون اجازه از شورای امنیت خودسرانه از مفهوم صلح و امنیت بین‌المللی سوءاستفاده کنند.

وی اضافه کرد: صلح و امنیت بین‌المللی مفاهیمی برای سواستفاده و ایجاد انگیزه‌های سیاسی برای مداخله در امور داخلی و خارجی کشورها شده است.