از حقه کثیف ترامپ تا استهزای پای شکسته کری

**حقه کثیف ترامپ
این سخنان ترامپ زمانی بیان شد که رایزنی های فشرده جان کری با مقام های داخل آمریکا و حتی کشورهای اروپایی برای حفظ برجام طی چند روز اخیر خبر ساز شده بود؛ در همین حین بود که هفته نامه انگلیسی آبزرور از طرحی صهیونیستی- آمریکایی با فرمان ترامپ علیه مذاکره کنندگان آمریکایی در جریان توافق هسته ای پرده برداشت و با عنوان «حقه کثیف ترامپ برای تضعیف افراد مرتبط با برجام» انتشار داد.
به نوشته این هفته نامه مشاوران ترامپ ماه می ۲۰۱۷ یک شرکت جاسوسی صهیونیستی را به خدمت گرفته اند تا علیه افراد مرتبط با برجام در دولت سابق آمریکا «عملیات کثیف» انجام دهند تا پروژه خروج از توافق هسته ای تسهیل شود.
این اقدامات دولت کنونی آمریکا علیه مقام های همین کشور و نوع ادبیات رئیس جمهوری این کشور بازتاب های بسیار منفی در این کشور داشته و او را به نادیده گرفتن اعتبار و غرور ملی آمریکایی ها متهم کرده اند.
این روزها سخن گفتن علیه رئیس جمهوری آمریکا و تصمیم ها و اقدام هایش به موضوعی عادی و فراگیر در داخل و خارج از آمریکا تبدیل شده و حتی به موافقان و هم حزبی های او نیز رسیده است.
خروج ترامپ از پیمان آب و هوایی پاریس، تلاش برای افزایش تعرفه های صادرات کالا و کسب سود بیشتر بدون توجه به نظرات طرف های مقابل تجاری، انصراف از پرداخت هزینه های سازمان ملل، برکناری غیرمتعارف مقام های مختلف دولتی ازجمله وزیرخارجه سابق این کشور، ایجاد تزلزل در جایگاه یونسکو، اظهارنظرهای متناقض درباره قانون حمل سلاح و دهها موضوع دیگر بویژه برجام سبب شده رئیس جمهوری آمریکا کانون حملات نیروهای خودی و غیرخودی قرار گیرد به طوری که علت عمده استعفای تعداد زیادی از مقام های دولتی در بیش از یکسال گذشته نیز در همین زمینه تحلیل می شود.
حالا کار به جایی رسیده که مک کین سناتور تندرو جمهوری خواه هم این روزها که در بیمارستان به علت بیماری سرطان بستری است به اطرافیانش وصیت کرده در مراسم خاکسپاری اش – پس از مرگ- از ترامپ دعوت نشود.

**ترامپ و همپیمان بزرگی به نام اروپا
رئیس جمهوری شهرت طلب آمریکا خیلی دوست دارد جلب توجه کند، همه نگاهها را به سمت خودش داشته باشد و جهان را در انتظار نگه دارد تا یکباره آنها را سورپرایز کند. در شرایطی که همه جهان یکپارچه علیه نقض برجام ایستاده اند و موضع می گیرند، ترامپ همچنان در ساز مخالف می دمد و می گوید هیچکس از تصمیمم خبر ندارد.
در شرایط کنونی نه تنها نزدیک ترین متحدان ترامپ در اروپا، بلکه اطرافیانش در کابینه هم از تصمیم قطعی او خبری ندارند و می گویند هرلحظه ممکن است تصمیم های او تغییر کند.
براساس روال قانونی ایالات متحده آمریکا، رئیس جمهوری این کشور پس از امضای برجام، باید هر شش ماه اجرای این معاهده بین المللی را تایید و تعلیق تحریم های هسته ای ایران را نیز تمدید کند؛ تاکنون چند دوره ترامپ همین کار را انجام داده اما آخرین بار درحدود شش ماه گذشته هشدار داد که برجام ناقص است و اگر نقص هایش برطرف نشود آن را تایید نخواهد کرد.
۲۲ ادیبهشت ماه جاری موعد اعلام نظر دراین باره است.
هدف ترامپ ایجاد محدودیت بر فعالیت های موشکی – دفاعی ایران و نیز برخی بندهای مربوط به فعالیت های صلح آمیز هسته ای، البته خارج از مفاد برجام است که با ادعای موضوع دخالت ایران در کشورهای منطقه ، سهم خواهی خارج از مفاد برجام را دنبال می کند.
طی هفته گذشته رئیس جمهوری فرانسه و نیز صدراعظم آلمان به فاصله یک روز به آمریکا رفتند و تلاش کردند ترامپ را قانع کنند از برجام خارج نشود. برخی سران اروپا می گویند حاضرند برای جلب نظر رئیس جمهوری آمریکا با هدف رفع نواقص برجام، خارج از این معاهده به موضوع موشک های بالستیک ایران و نیز «اقدامات ایران در منطقه» بپردازند و تحریم هایی علیه ایران البته خارج از برجام درنظر بگیرند؛ موضوعی که واکنش شدید تهران را همراه داشته است.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان گفته است: طی یک سال گذشته شنیده می شود ترامپ از این توافق ناراضی است و اکنون به نظر می رسد واکنش برخی کشور های اروپایی این بوده که به آمریکا امتیازات بیشتری دهند، البته از جیب ما.
وی با بیان اینکه مماشاتی در کار نیست، تصریح کرد: این مماشات مشتمل بر وعده هایی برای دستیابی به یک توافق جدید است که موضوعاتی را شامل می شود که همه ما در ابتدای مذاکرات هسته ای بر سر حذف آنها به توافق رسیده بودیم، از جمله قابلیت های دفاعی و نفوذ منطقه ای ایران، ولی باید توجه داشته باشید که در هر دو موضوع این ایران است و نه غرب که دلخوری های جدی و طلب های بسیار دارد. اجازه دهید یک بار و برای همیشه این موضوع را کاملا روشن کنم؛ ما نه امنیت خود را برون سپاری می کنیم و نه بر سر توافقی که آن را از ابتدا با حسن نیت اجرا کرده ایم مجددا مذاکره یا چیزی بدان اضافه می کنیم.
پس از سفر بی نتیجه هفته گذشته امانوئل مکرون و انگلا مرکل، دیشب ترزا می نخست وزیر انگلیس هم با ترامپ تلفنی صحبت کرد و اعلام شده امروز بوریس جانسون وزیر خارجه این کشور برای ادامه رایزنی های فشرده درباره برجام به واشنگتن سفر می کند.

**احتمال ها درباره تصمیم ترامپ
گرچه رئیس جمهوری فرانسه پس ازسفرش به آمریکا پیش بینی کرد احتمال خروج ترامپ از برجام زیاد است و به نوعی خواست بگوید که تلاشش بی نتیجه بوده اما منابع مختلف می گویند هنوز نمی توان با قطعیت خروج ترامپ را از برجام پیش بینی کرد و احتمال ها را در باره تصمیم روز ۲۲ اردیبهشت رئیس جمهوری آمریکا گمانه زنی می کنند؛ از جمله نشریه انگلیسی زبان «نشنال» که از مبدا ابوظبی منتشر می شود برخی احتمال ها را به شرح زیر بررسی کرده است:
۱٫ ترامپ توافق را تائید نمی کند اما در اعمال تحریم های جدید درنگ می کند و نامه را به منظور تعلیق تحریم ها به کنگره نمی فرستد. در چنین حالتی، ترامپ به کنگره زمان می دهد تا در مورد احتمال اعمال تحریم های جدید تصمیم بگیرد. در این مدت، مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا و جان بولتون مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری می توانند با کشورهای اروپایی در مورد یک چارچوب جدید مذاکره کنند.
۲٫ آمریکا از توافق خارج می شود و تحریم های محدودی را اعمال می کند. با این گزینه دولت ترامپ در ادامه وعده های قبلی اش از خروج از توافق خبر می دهد. در این مرحله، تحریم ها شامل تحریم های ثانویه علیه بانک های اروپایی طرف معامله با ایران نمی شود، زیرا این اقدام ممکن است ائتلاف ترانس آتلانتیک (پیمانی تجاری و سرمایه‌گذاری بین آمریکا و اروپا) را در هم بشکند.
۳٫ آمریکا در بخشی از توافق به طور موقت باقی می ماند و کل برجام را نقض نمی کند به شرط اصلاحاتی که اروپایی ها پیشنهاد می دهند. این گزینه به ترامپ امکان می دهد به طور موقت ائتلاف فرانسه – آمریکا – آلمان در مورد ایران را حفظ کند و در پی راهکاری برای اجرای بهتر توافق یا به مذاکره گذاشتن مجدد آن باشد.
۴٫ ترامپ توافق را ترک و تحریم هایی را اعمال می کند که شرکت های اروپایی را نیز هدف می گیرند و این بدان معناست که آمریکا به طور کامل از توافق خارج می شود.
۵٫ تعهد ترامپ به توافق هسته ای و اجرای آن که احتمال آن خیلی کم به نظر می رسد.

این گمانه زنی ها درحالی انجام می شود که طرف های امضا کننده برجام هنوز تلاش برای حفظ این معاهده جهانی را متوقف نکرده اند.
در ادامه حمایت های سران اروپا از برجام، دیروز روسیه و چین با صدور بیانیه مشترکی بر حمایت کامل خود از اجرای موثر برجام در شکلی که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تصویب شده است، تاکید کردند.
به گفته رئیس اداره کنترل و تسلیحات وزارت خارجه روسیه همچنین بیش از ۱۲۰ کشور عضو پیمان منع اشاعه سلاح های هسته ای (ان.پی.تی) از بیانیه مسکو و پکن درحمایت از برجام حمایت کرده اند.
باتوجه به اینکه درصورت خروج احتمالی آمریکا از برجام معلوم نیست تحریم های این کشور و عکس العمل اروپا در این باره دچار چه سرنوشتی خواهد شد این روزها از یک سو همه طرف های درگیر با برجام تلاششان را به کار گرفته اند تا بتوانند ترامپ را زیرفشار برای حفظ برجام قرار دهند و از سویی همه به نظاره نشسته اند تا ببینند رئیس جمهوری غیرقابل پیش بینی آمریکا که بخوبی با هزینه های خروج از یک معاهده بین المللی ذیل شورای امنیت سازمان ملل آشناست چکار خواهد کرد.

داود میاندهی – ایرنا