فرش ایلام و گره هایی از جنس عشق و نیاز

double-quot
ایلام – جارپرس – سکوت زیر زمین را با صدای دفتین که بر روی رج های بافته شده می کوبد، می شکند، رنگ ها در هم می آمیزد و گره در گره، رج در رج بر تار و پود سفید دار قالی، نقشی از هنر و عشق بر دل می نشاند.

کد خبر : 19543
تاریخ انتشار : سه‌شنبه 3 اسفند 1395 - 12:17
فرش ایلام و گره هایی از جنس عشق و نیاز

به گزارشجارپرس به نقل از ایرنا، دستان هنرمندش به سرعت تمام گره ها را یک به یک، شانه به شانه هم از رنگ های متعدد می نشاند و بارها و بارها، گره در گره بر این تار و پود می نشاند تا نقشی از خیال که از ذهن بر می آید و با دیدنش بر دل می نشیند، بر دار قالی نمایان شود.
بافته که بالاتر می رود، نقش ها در هم می آمیزد و همچون تصویری گویا از تمام آرزوهای یک بافنده بر دار قالی هویدا می شود و نفس به نفس، رنگ به رنگ در هم می آمیزد تا دستینه ای شود از عشق، هنر، صنعت و فرش را پدید آورد و زیبایی را معنا بخشد.
نقش گل ها و شکوفه های صورتی، نقش ترنج، خشتی، نقش اسب ها، شکارگاه، سیمرغ، قناری و تصویر آسمان آبی و سبزه زار، نقش دریا و مرغزار، نقش مهتاب، نقش خیال در خیال با سر انگشت های هنرمندانه بافندگان یک به یک جان می گیرند و می شود تابلویی ماندگار از جنس کرک و ابریشم و پشم.
در پس این تلاش های بی وقفه، رنگ ها جان می گیرد و نقش ها خودنمایی می کنند، انگار همه را حس می کنی و در ذهنت هر آنچه را پرورانده ای، اکنون در پیش چشمانت به زیبایی نمایان می شود.
رج به رج که پایان می پذیرد، بافت ات بلند و بلند می شود از زمین کنده و بسوی آسمان بالا می رود، حالا برای رسیدن دست هایت به رج های بالاتر باید جایگاهت را بالاتر ببری تا دوباره به نقش و خیال دست های هنرمندانه ات دست یابی.
رج های آخر که پایان می گیرد، تو دوباره جان می گیری، همچون تولد یک مولود، خوشحال می شوی از دست آفرینه خودت و زیبایی آنچه که با هر گره در ترسیم رنگ ها آفریده ای، خرسند به خودت دست مریزاد می گویی.
سال های سال است که زنان و دختران هنرمند ایلامی به بافت گلیم نقش برجسته، قالی، فرش، یان، لی و جاجیم، چیت، گیوه و دوار و گبه و … مشغول هستند.
هنرشان که در روزگار کهن بر طرف کننده نیازهای خانواده اشان بود و برای زندگی شان سرپناهی از جنس موی بز، دوار بر می افراشت و زیرپای شان فرشی از جنس کرک با طرح و نقش های خیالی پهن می کرد.
اکنون به هنری برای ممر زندگی شان تبدیل شده و در پس صنعتی شدن فرش و گلیم این روزها این هنر جان دوباره گرفته و با عشق عجین شده و راهی بازارهای خارجی شده تا نقشی ماندگار از رج و گره های زنان این دیدار در ذهن جهان نقش بندد.
امروزه تولید فرش به یک شغل تبدیل شده که علاوه بر تامین زیراندازهای زیبا و تزیین خانه و تهیه جهیزیه عروس، کمک هزینه ای برای خانواده و یاری گری برای زنان بی سرپرست برای تامین نان شده است.
مسئول یکی از آموزشگاه های قالی بافی در ایلام گفت: در این آموزشگاه به زنان خانه داری که علاقه مند به هنر قالی بافی و تابلو فرش هستند، آموزش های لازم ارائه می شود و سپس با معرفی آنها به اداره فنی و حرفه ای از آنها آزمون عملی و کتبی گرفته و برای افراد قبول شده کارت مهارت بافندگی صادر می شود.
فوزیه مرادی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: برخی از زنان خانه دار در ایلام علاقه مند به یادگیری این هنر هستند و پس از کسب مهارت، اقدام به خرید نقشه و دار تابلو فرش می کنند.
وی ادامه داد: البته تولید فرش با ابعاد و اندازه های مختلف در برخی کارگاه های تولید قالی صورت می گیرد که بیشتر در این بخش زنان بی سرپرست و یا سرپرست خانوار به صورت تمام وقت مشغول کار می شوند.
مرادی افزود: این افراد معمولا به عنوان بافنده برای یک نفر کار می کنند و کاری به تامین نخ و هزینه های جانبی دار قالی ندارند و تنها به عنوان بافنده دستمزد ماهیانه می گیرند.
به گفته وی، البته این افراد دستمزد زیادی نمی گیرند و بیشتر سود تولید فرش به جیب صاحب کارگاه می رود و از ارزش افزوده فرش مبلغ ناچیزی نصیب بافنده می شود.
یکی دیگر از فعالان حوزه فرش می گوید: هنر قالی بافی دارای ظرافت ها و سختی های خاص خود است که باید بافنده از صبر و حوصله خاصی برخوردار باشد زیرا برای اتمام یک تابلو فرش با گره های متعدد باید وقت زیادی بگذارد.
نسرین بهادری اظهار کرد: اکنون سه سال است که پس از فراگیری قالی بافی، اقدام به تولید تابلو فرش می کنم و تاکنون ۲ تابلو فرش بافته ام.
وی افزود: با توجه به فعالیت در این هنر دستی توانسته ام از بیمه قالی بافان نیز بهره مند شوم و با پرداخت ماهیانه ۵۳۰ هزار ریال حق بیمه، تحت پوشش تامین اجتماعی قرار گیریم.
بهادری یادآور شد: بدلیل کوچکی دارهای تابلو فرش و انتقال راحت آنها نسبت به دارهای قالی بزرگ، استقبال برای خرید تابلو فرش ها زیاد است و افراد می توانند در منزل و در زمان فراغت به بافت آن بپردازند و درآمد آن نیز قابل توجه است اما حمایتی از این بافندگان صورت نمی گیرد.
وی ادامه داد: با ارائه تسهیلات ویژه از جمله برخورداری از بیمه بافندگی برای زنان فعال در این عرصه و خرید تضمینی تولیدات آنها، می توان از توانمندی بیشتر زنان علاقه مند به این رشته بهره برد و از ارزش افزوده آن نیز به عنوان یک صنعت دستی با ارزش به تولید اقتصادی جامعه کمک کرد.
وی تاکید کرد: این روزها دیگر از نقشه های خیالی خبری نیست و بیشتر نقش های فرش و گلیم به صورت کامپیوتری تهیه می شود و برای شناسایی رنگ های هر طرح عددها بر روی تار و پود گذاشته می شود تا فرد بتواند براحتی نقش ها را بر روی تار و پود بافت کند.
یکی دیگر از بافندگان ایلامی گفت: بافت گلیم نقش برجسته که از بافته های خانواده گلیم محسوب می شود یکی از اصیل ترین محصولات بافندگان استان ایلام محسوب می شود.
شیرین نوآور اظهار کرد: ارزش فرش ابریشم و تابلو فرش و گلیم نقش برجسته با توجه به زحمتی که دارد برای خود بافنده زیاد نیست زیرا بیشتر ارزش افزوده و درآمد حاصل از آن به جیب خریداران و دلالان می رود.
وی افزود: بیشتر بافندگان پس از چند سال نشستن مداوم پشت دار قالی معمولا به بیماری هایی تنفسی، آسم، آب مروارید چشم و درد مفاصل بدلیل ماندن زیاد در کارگاه های نمور مبتلا می شوند.
نوآور اضافه کرد: باید هنرمندان قالی باف بتوانند از قبل دسترنج خود سود بیشتری ببرند و با ساماندهی این تولیدات دستی حاصل دسترنج خود را ببینند.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت ایلام از فعالیت ۱۴ هزار و ۲۹۱ بافنده در صنعت تولید فرش و گلیم نقش برجسته این استان خبر داد و گفت: پنج هزار و ۴۲۸ نفر از این افراد تحت پوشش بیمه قرار دارند.
جمیل شوهانی اظهار کرد: متولی اصلی صنعت فرش در ایلام این سازمان است و دستگاه هایی نظیر کمیته امداد، بهزیستی، صنایع دستی و گردشگری و شرکت فرش نیز در این صنعت ذینفع هستند و با کمک مددجویان خود به تولید فرش می پردازند.
وی ادامه داد: این دستگاه ها در زمینه ایجاد اشتغال مددجویان خود در صنعت فرش فعالیت دارند و برای تولید صنعت فرش در تلاش برای پیش بردن اهداف کلی دولت در راستای این صنعت کوچک و مهم همسو با سیاست های سازمان صنعت و معدن و تجارت هستند.
شوهانی افزود: هر چند در سال های اخیر بدلیل کمبود منابع، صنعت فرش تضعیف شده اما اگر فرش به عنوان صنعت کوچک که از قابلیت صادرات برخوردار است منابعی برای حمایت از تولید آن وجود داشته باشد، رونق می گیرد.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت ایلام از وجود ۳۲ مجوز کارگاه تولید فرش استان فعال است که بیشتر فرش های تولیدی آنها به خارج از کشور صادر می شود.
وی از برگزاری دوره های مختلف برای آموزش بافت کیفی فرش در استان خبر داد و گفت: ۴۰۲ میلیون ریال در این بخش هزینه شده و ۶۰۲ نفر از بافندگان نیز تسهیلات ارزان قیمت دریافت کرده اند.
شوهانی مبلغ تسهیلات پرداختی را سه میلیارد و ۱۴۱ میلیون ریال اعلام کرد و افزود: این تسهیلات در راستای حمایت از بافندگان و تقویت صنعت فرش استان پرداخت شده است.
وی نبود برند مناسب را یکی از مشکلات عمده صنعت فرش استان ایلام ذکر کرد و گفت: با راه اندازی خوشه فرش که متولی آن شرکت شهرک های صنعتی استان بود با توجه به برنامه هایی که برای خوشه و صنعت فرش انجام گرفت برند آلامتو به عنوان برندی برای معرفی فرش استان ایلام انتخاب شده است.
شوهانی بیشترین مقصد صادرات فرش استان ایلام را کشورهای حاشیه خلیج فارس، آلمان و ایتالیا اعلام کرد و یادآور شد: اکنون چند سالی است که شرکت فرش استان زیر نظر بانک تجارت به صورت خصوصی و با حمایت های این بانک و خرید تضمینی محصولات آنها به کار خود ادامه می دهد.
وی نوع بافت فرش استان را بر اساس طرح های استان های قم، تبریز، اصفهان، کاشان که نوع نقشه آنها خشتی، اسلیمیف هخامنشی، ماهی، گلدانی، شکارگاه و لچک ترنج است، برشمرد.
وی اظهار کرد: آنچه مسلم است در نقوش قالی‌های کردی ایلام نفوذ نقش مایه‌های لری و قشقایی کاملا هویدا است و با قالیچه‌های منطقه عرب چریانلو نقاط مشترک دارد.
به گفته وی، قالی بافان منطقه ایلام از پشت قالی‌ها قدیمی تر گره‌ها را شمارش کرده و به همان تعداد روی چله قالی جدید گره زده می‌شود در برخی از موارد بافنده نقش مایه‌های را به قالی اضافه یا حذف می‌کند.
شوهانی ابراز امیدواری کرد با حمایت از صنعت فرش استان با توجه به قدمت و علاقمندی زنان و دختران به تولید آن و ارزش افزوده بالایی که دارد، این صنعت به دوام و رونق اقتصادی خود تداوم بخشد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایلام هم معتقد است: کار آموزش، ساماندهی و سیاستگذاری صنعت فرش به عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت است و این اداره نیز نقشی در تهیه و تولید و ساماندهی آن ندارد.
عبدالمالک شنبه زاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: تنها در بخش تولید گلیم نقش برجسته، کارگاه هایی زیر نظر داریم و افراد زیادی در آنها مشغول فعالیت هستند.
وی ادامه داد: اکنون سه هزار نفر از بافندگان گلیم در سطح استان زیر نظر صنایع دستی، میراث فرهنگی ایلام فعالیت دارند که یک هزار نفر آنان بیمه هستند.
شنبه زاده اضافه کرد: در حوزه گلیم اکنون ۵۰ کارگاه فعال در استان وجود دارد که تولید سالانه در استان دو هزار و ۵۰۰ متر مربع است و میانگین صادرات سالانه گلیم نقش برجسته در استان یک میلیون و ۵۰۰ هزار دلار و فروش داخلی نیز یک میلیارد ریال است.
وی ادامه داد: این در حالیست که در نمایشگاه ها میزان فروش گلیم نقش برجسته قابل توجه می شود به صورتی که در استان ایلام دو میلیارد ریال در ایام نوروز فروش دارد.
وی در خصوص تسهیلات پرداختی به منظور حمایت از فعالان این صنعت در استان گفت: سال گذشته در حوزه گلیم ۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون ریال تسهیلات توسط بانک توسعه تعاون و چهار میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال توسط صندوق کار آفرینی و امید پرداخت شد که یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال در بحث تولید خانگی گلیم تسهیلات پرداخت شده است.
وی از کمک ۴۰۰ میلیون ریالی بلاعوض به فعالان بخش گلیم استان در سال گذشته خبر داد و یادآور شد: تلاش می کنیم که این حمایت ها همچنان تداوم داشته باشد.
به گزارش ایرنا، بر اساس اطلاعات موجود اکنون ۳۰۷ نفر از زنان سرپرست خانوار که دارای کارت مهارت بافندگی هستند و زیر نظر بهزیستی حمایت می شوند در این استان شناسایی شده و به بافت فرش اشتغال دارند.
همچنین یک هزار و ۴۶۲ کارگاه دار قالی توسط مددجویان تحت پوشش کمیته امداد استان ایلام فعال است که در سال گذشته ۲ هزار مترمربع فرش به ارزش ۳۸ میلیارد ریال بافته اند.
بر اساس اعلام آمار منابع رسمی سالانه حدود پنج هزار متر مربع فرش در استان ایلام بافته می شود.
استان ۵۸۵ هزار نفری ایلام در غرب کشور قرار دارد.

برچسب ها :

ناموجود
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.